Oyratça

Günümüz dünyasında Oyratça büyük ilgi gören ve tartışılan bir konu haline geldi. Toplum üzerindeki etkisi, siyasetteki önemi veya kültürel alandaki etkisi nedeniyle Oyratça dünya çapında milyonlarca insanın dikkatini çekti. Bu makale Oyratça'in çeşitli yönlerini keşfetmeyi ve farklı alanlardaki önemine ve sonuçlarına ışık tutmayı amaçlamaktadır. Oyratça, kökeninden zaman içindeki evrimine ve insanların günlük yaşamları üzerindeki etkisine kadar göz ardı edemeyeceğimiz bir konu haline geldi. Bu makale, derinlemesine analiz yoluyla Oyratça'e ve onun günümüz toplumu üzerindeki etkisine ilişkin bütünsel bir bakış açısı sağlamayı amaçlamaktadır.

Oyratça
ᡆᡕᡅᠷᠠᡑ
ᡘᡄᠯᡄᠨ
Oirad kelen
ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ
ᠬᠡᠯᠡᠨ ᠦ
ᠣᠶᠢᠷᠠᠳ
ᠠᠶᠠᠯᠭᠤ
Mongγol kelen-ü Oyirad ayalγu
Ana dili olanlarMoğolistan, Rusya, Çin, Kırgızistan[1]
BölgeHovd, Uvs,[2] Bayan Ölgii,[3] Kalmukya, Sincan, Kansu, Çinghay
Etnisite638.272 - Oyrat
Konuşan sayısı368.000, etnik nüfusun %58'i  (2007–2010)
Dil ailesi
Moğol dilleri
  • Orta Moğol dilleri
    • Oyratça
Yazı sistemiTodo (Çin: resmi değil), Kiril (Rusya: resmi)
Resmî durumu
Resmî dilKalmukya, Rusya; Çinghay'daki Haixi Moğol ve Tibet Özerk İli, Çin; Bayangolin Moğol Özerk İli ve Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Bortala Moğol Özerk İli, Çin
Dil kodları
ISO 639-2xal
ISO 639-3Çeşitli:
xal – Modern Oirat
xwo – Written Oirat
Glottologkalm1243[4]

Oyratça (Todo: ᡆᡕᡅᠷᠠᡑ
ᡘᡄᠯᡄᠨ
, Oirad kelen, Kalmukça: Өөрд, Őrd; Moğolca: MoğolcaОйрад, Oirad) Moğol grubuna ait bir dil. Akademisyenlerin kimi Oyratça'yı ayrı bir dil olarak görürken[5] kimisi de onu Moğolcanın bir lehçesi olarak görür.[6] Oyratça'yı konuşanlar, Moğolistan'ın en batısı,[7] Çin'in kuzeydoğusu[7] ve Kalmukların yoğun olarak yaşadığı Hazar Denizi kıyısında yer alan Rusya'ya bağlı Kalmukya'ya kadar dağılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Svantesson et al. 2005: 148
  2. ^ Svantesson et al. 2005: 141
  3. ^ Coloo 1988: 1-6
  4. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Oirad-Kalmyk". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. 
  5. ^ Birtalan 2003. Note that she is not altogether clear about that matter as she writes: "For the present purpose, Spoken Oirat, from which Kalmuck is excluded, may therefore be treated as a more or less uniform language." (212). See also Sanžeev 1953
  6. ^ Sečenbaγatur et al. 2005
  7. ^ a b Sečenbaγatur et al. 2005: 396-398