Hayrettin Karaca

Hayrettin Karaca dünyasında yıllar içerisinde sayısız önemli gelişme ve değişim yaşandı. Hayrettin Karaca kurulduğu günden bu yana her yaştan ve her ilgi alanından insanın dikkatini ve ilgisini çekmiştir. Hayrettin Karaca ile ilgili çalışmalar ve keşifler hayranlık ve tartışma kaynağı olmuştur ve günümüz dünyası üzerinde önemli bir etki yaratmaya devam etmektedir. Toplum geliştikçe Hayrettin Karaca'in rolü ve alaka düzeyi de değişir, bu da onu derinlemesine araştırılması ve anlaşılması son derece alakalı ve ilginç bir konu haline getirir. Bu yazıda Hayrettin Karaca'in önemi ve gelişiminin yanı sıra günümüzdeki anlamını ve etkisini de inceleyeceğiz.

Hayrettin Karaca
Hayrettin Karaca'nın Yalova'da bulunan heykeli.
Doğum4 Nisan 1922(1922-04-04)
Bandırma, Osmanlı İmp.
Ölüm20 Ocak 2020 (97 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriEdirnekapı Şehitliği, İstanbul
Diğer ad(lar)ıToprak Dede, Erozyon Dede
MeslekSanayici, çevre aktivisti

Hayrettin Karaca (4 Nisan 1922, Bandırma[1] - 20 Ocak 2020, İstanbul), Türk sanayici ve çevre aktivisti. Babası Örmeci Hocazade Halil Efendi, annesi Zehra Hanım olup her ikisi de Kırım muhaciri idi.

İş hayatı

Liseyi bitirdikten sonra ailesinin triko-örme işinin başına geçip onu ülkenin en başarılı sanayi kuruluşlarından biri haline getirdi. Karaca firması Türkiye'de ihracatın liderliğini yapmış, üstelik bunu diğer kuruluşlardan neredeyse 20 yıl önce gerçekleştirmiştir. Hayrettin Karaca bu konuda şöyle konuşmaktadır:

“ Ben sanayici olmak istemiyordum. İstediğim edebiyatla ilgilenip kalan zamanımı doğayla iç içe geçirmekti. Fakat o günlerde babamıza karşı çıkmak söz konusu değildi. „

Ellili yaşlarında, Türkiye'nin ilk özel arboretumunu kurdu. Yurt içi ve yurt dışında gezdiği her yerden tohumlar topladı, botanik bahçelerini gezdi, bağlantılar kurdu. Bugün Yalova'daki Karaca Arboretumu, dünyanın her yerindeki botanikçiler tarafından bilinmektedir. Yılda iki kez yayınlanan Arboretum Magazine bilim adamlarının araştırma ve görüşlerinin yayınlandığı bir forumdur. 14.000 türü barındıran arboretum aynı zamanda ülkenin tehlikedeki türleri için bir gen koruma merkezidir. Hannover Üniversitesi'nden ekoloji profesörü Franz H. Meyer, Hayrettin Karaca'dan "Şimdiye kadar hiç böylesine kişisel çıkar gütmeden, kendini insanlığın yararına çalışmaya adamış birine rastlamadım." diye bahsetmektedir. Ayrıca, TEMA Vakfı'nın kurucularındandır. Kendisiyle yapılan nehir söyleşiden Erozyon Dede- Hayrettin Karaca Kitabı başlıklı bir kitap yayınlanmıştır.[2]

Özel Hayatı ve Ölümü

Eskişehir'de Hayrettin Karaca adına kurulan Hayrettin Karaca parkı girişi

Hayrettin Karaca'nın ilk evliliğinden 1942 yılında oğlu Atay Karaca doğdu. Eşi genç yaşta hayatını kaybedince Sevim hanımla evlendi ve 3 çocuğu oldu. Bu evliliğinden olan oğlu Halil Karaca, 1984 yılında ameliyat esnasında öldü. İlk eşinden olan oğlu Atay ise 1993 yılında eşi Canan Karaca tarafından öldürüldü.[3]

"Toprak Dede" adıyla bilinen TEMA Vakfı kurucu Onursal başkanı Hayrettin Karaca 20 Ocak 2020 tarihinde İstanbul'da 97 yaşında ölmüştür. Cenazesi 22 Ocak 2020'de Fatih Camii'nden alınarak Edirnekapı Şehitliği'ne defnedilmiştir.

Ödüller

Kaynakça

  1. ^ Mine Şenocaklı. "Zengindik ama halkın yediğinden fazla yiyemez, giydiğinden fazla giyemezdik!". Vatan. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2012. 
  2. ^ Hristidis, Şengün Kılıç (2014). Erozyon Dede- Hayrettin Karaca Kitabı. İstanbul: İşbankası Kültür Yayınları. s. 488. ISBN 9789944882972. 5 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2020. 
  3. ^ "Karaca ailesinin kaderi". Milliyet. 8 Ocak 2022. 22 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2001.