Esnaf

Esnaf, kelime anlamı olarak sınıflar anlamına gelir. Bağımsız çalışan, yaptığı iş sermayeden ziyade kol ve beden gücüne (emeğe) dayanan girişimcileri tanımlamak için kullanılır. Zanaatkâr ve küçük ticarethane sahipleri esnaf olarak anılır. Esnaf ile taciri ayırmada temel olarak emek-sermaye yoğunluğu dikkate alınır.

İktisadi faaliyeti nakdi sermayeden ziyade bedeni çalışmasına dayanan ve kazancı ancak geçimini sağlayacak düzeyde bulunan işletmelerdir. TTK'na göre; “İster gezici olsun, ister bir dükkânda veya bir sokağın belirli yerlerinde sabit bulunsun, ekonomik faaliyeti sermayesinden fazla bedeni çalışmasına dayanan ve geliri çıkarılacak kararnamede gösterilen sınırı aşmayan (geçimini sağlamaya yetecek derecede az olan) ve sanat veya ticaretle uğraşan kişi esnaftır.”^[1]

Zanaat, sermayeden çok nitelikli emeğe dayalı; öğrenimin yanı sıra kişisel el yeteneği ve ustalık gerektiren meslektir.^[2] Bu tür meslekleri yapan kişilere Zanaatkar adı verilir. Ancak yeni Türk Ticaret Kanunu içerisinde "Zanaat" kavramı yerine Sanat tabiri ve "Zanaatkar" kavramı yerine de Sanatkar ifadesi kullanılmıştır.

Esnafa yönelik DPT ölçütlerini temel alan bir sınıflandırma şöyledir:

1. Alım-Satım ve Hizmet Grubu

• Gıda: Bakkal, kasap, celep, sebzeci, meyvacı, sütçü, yoğurtçu, lokantacı, kebapçı, köfteci, uncu, kepekçi, tatlıcı, börekçi, yağcı, pastacı, muhallebici, dondurmacı, kuruyemişçi, zahireci, pazarcı
• Ulaştırma: Şoför, nakliyeci, taksici, motorcu, at arabacı, bisikletçi, servisçi
• Dinlenme, Barınma, Eğlence: Hancı, otelci, kahveci, kıraathaneci, gazinocu, meyhaneci, sanatçı, müzisyen
• Temizlik, Sağlık: Berber, hamamcı, banyocu, kurutemizlemeci, ütücü, kolacı, eczacı
• Giyim-Kuşam: Konfeksiyoncu, manifaturacı, tuhafiyeci, eskici, kavaf, trikocu

2. İmalat ve Tamirat Grubu

• Gıda: Değirmenci, fırıncı, uncu, ağdacı, pekmezci, pestilci, yağcı, mandıracı, sucukçu, pastırmacı, konserveci, leblebici, şarküteri
• Dokuma: Dokumacı, halıcı, kilimci, örücü, ipçi
• Giyim-Kuşam: Terzi, kunduracı, gözlükçü, fırfırcı, düğmeci, şapkacı, gömlekçi, iççamaşırcı
• Deri: Saraç, tabak, köşker, semerci, eğerci
• Ağaç işleri: Marangoz, mobilyacı, ambalajcı, bıçkıcı, doğramacı
• Madeni eşya: Demirci, bakırcı, kalaycı, tenekeci, sobacı, tornacı, frezeci, tesviyeci, dökümcü, nalbant, kesici
• Metal olmayan eşya: İnşaat malzemecisi, toprak eşyacı, kireççi, alçıcı, beton eşya, taşçı, mermerci
• Oto: Oto tamirci, kaportacı, boyacı, karoserci, şasici, elektrikçi, döşemeci, radyatörcü, lastikçi, kaynakçı, camcı, motorcu, aksesuarcı
• Elektrik: Tesisatçı, malzemeci
• Yapı: Duvarcı, boyacı, badanacı, sıhhi tesisatçı, camcı, mozaikçi, sıvacı
• Yayın: Matbaacı, ciltçi, ambalajcı, kırtasiyeci, tercüman, çevirmen

• A.Süheyl Ünver, İstanbul Risaleleri 1, İst. B.B.Kültür İşleri Daire Bşk., İstanbul 1995.

• EsnafGazetesi 4 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• EsnafGazetesi 22 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Türk Hukukunda “Tacir ve Esnaf” Ayrımı 4 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Ticari İşletmenin Tespiti Açısından Esnaf İşletmesi Kavramının Değerlendirilmesi 19 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Ertan Demirkapı
• Esnaf ve Sanatkar Ayrımı ile Tacir ve Sanayici Ayrımı 18 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Sanat ve Zanaat Arasındaki Farklar ve Benzerlikler 12 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Türk Edebiyatı)

• Borçlar Hukuku
• Ticari işletme
• Tacir