Kıbrıs Türk mutfağı
Bu yazıda, her yaştan ve her kesimden insanın ilgisini ve merakını çeken bir figür/konu/duygu/tema olan Kıbrıs Türk mutfağı'i derinlemesine inceleyip analiz edeceğiz. Kıbrıs Türk mutfağı, çağdaş toplumda büyük ilgi ve tartışma yaratan bir olgu/trend/özelliktir ve günümüz dünyasındaki etkisini ve alaka düzeyini anlamak önemlidir. Bu sayfalarda Kıbrıs Türk mutfağı'in kökeni ve evriminden günlük yaşamın çeşitli alanlarındaki etkisine kadar farklı yönlerini ve perspektiflerini inceleyeceğiz. Uzmanların ve tanıklıkların yardımıyla, Kıbrıs Türk mutfağı'in daha eksiksiz ve zenginleştirici bir görünümünü sağlamak amacıyla bu büyüleyici/büyüleyici/tartışmalı konuya ışık tutmaya çalışacağız.
| Makale serilerinden |
| Kıbrıs Türk mutfağı |
|---|
 |
Kıbrıs Türk mutfağı, Kıbrıslı Türklerin mutfağıdır. Kıbrıslı Türklerin mutfağında, Bizans mutfağında ve Yunan mutfağında görülen zeytinyağlı yemekler ağırlıklı değildir.[1]Osmanlı devletinin Osmanlı-Venedik Savaşı (1570-1573) ve ardından 6 Ağustos 1571 yılında Kıbrıs'ın fethinden ve 7 Mart 1573 Venedik ile yapılan barış anlaşması ile Kıbrıs'ın Osmanlıya bırakılmasından sonra Anadolu'nun farklı yerlerinde yaşayan Türkler göç ederek Kıbrıs'a yerleştirilmiştir.[2] Gelen Türkler yemek kültürlerini de Kıbrıs'a getirmişlerdir. Bu yemek kültürleri coğrafi ve sosyal şartlarla şekillenmiştir. Şekillenen bu mutfak kültürü Rum, Arap ve İtalyan mutfak kültüründen etkilenmiştir.[3]
Yemekler
Çorbalar
Sebze ve Et Yemekleri
- Molehiya yemeği
- Kolakas yemeği
- Şeftali kebabı
- Gulumbra
- Fırın kebabı
- Patates bullez
- Kıbrıs enginarı
- Tavuk dolma
- Gaynanmış gara ot
- Yumurtalı serçe otu
- Çiçeg dolması
- Hostez yemeği (Etli hostes yemeği)
- Mangallo turşusu (Kaz ayağı turşusu)
- Enginar dolması
- Kolokas musaggası (Kolokas musakkası)
- Gömeç yemeği
- Kavrulmuş serçe otu
- Yumurtalı ayrelli
- Aytotoro tavası
- Hellimli bulgur köfdesi (Hellimli bulgur köftesi)
- Sulu hurun kebabı (Sulu fırın kebabı)
- Lefkara tavası
- Etli badedez kebabı (Etli patates kebabı)
- Şiş kebabı
- Hurun magarınası (Fırın makarnası)
- Şiş köfde (Şiş köfte)
- Guru burun kebabı
- Tavuşan lalangısı
Hamur işleri ve kahvaltılıklar
- Sandüvüç
- Tahınnı
- Çöreg
- Pilavuna
- Gabak böreği
- Kafes
- Peksemet
- Nor böreği
- Hellimli bulla
- Hellim böreği
- Zeytinni bulla
- Gaymaglı sini gatmeri
- Pirohu
- Gavcar mantarı böreği
- Bişi
- Deligli bidda
- Çitlemitli bidda (çitlembikli bitta)
Tatlılar
- Gullurikya
- Macun
- Şammali
- Bomba datlısı
- Şamişi
- Sütlü börek
- Gayık pasda
- Bastelli
- Sulu mahallebi
- Pamuk şeker
- Elmalı şeker[4]
- Topak helvası
- Samsı
- Gaymaklı sac gatmeri[5]
- Sucuk
- Simit helvası
- Köfter
- Ekmek Gadayıfı
- Paluze
- Gollifa
- Sütlaç
- Galombrama [6]
Salata ve meze çeşitleri
- Bıldırcın turşusu
- Bıldırcın yumurtası turşusu
- Amberibulya (Pulya bağ kuşu) turşusu
- Salyangoz (garavolli) turşusu ve salyangoz (garavolli)
- Ahtabot turşusu
- Girdama turşusu
- Bikla
- Sipya (sipga) turşusu
- Cikla turşusu
- Tahın salatası
- Hellimli keklik
- Çakıstes
- Gappar turşusu
- Haşlanmış börülce
- Tahın limon
- Ayrelli
- Pulya[7]
Diğer Yiyecekler
- Pirohu[8]
- Bulgur köftesi
- Gabuklu fısdıg ve fısdıg gunnası
- Pasadembo
- Mücandra pilavı
- Magarına bulli
- Pastırma
- Samerella
- Fırın makarnası
- Kıbrıs dolması (enginar, çiçek vs.)
- Kıbrıs patates köftesi
- Zeytinli hellimli bulla
- Lalangı
- Yahnili makarna
- Katmer
- Bumbar
- El makarnası
- Soğan bastı
- Tatar böreği
Süt ürünleri
- Talar peyniri
- Hellim
Kaynakça
- ^ Beratlı, Nazım (1995). İngiliz dönemi başlarına kadar Kıbrıslı Türklerin tarihi. Galeri Kültür Yayınları. 7 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2024.
- ^ "ZİVANİYA'DAN KAHVEYE KIBRIS TÜRK KÜLTÜRÜNDE İÇECEKLER VE SOSYO-KÜLTÜREL İŞLEVLERİ". SUTAD, Ağustos 2020; (49): 197-209 e-ISSN: 2458-9071. 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
- ^ Gökbulut, Burak; Yeniasir, Mustafa (22 Aralık 2021). "KIBRIS TÜRK YEMEK KÜLTÜRÜNÜN DEĞİŞİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME". Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi (18): 42-61. doi:10.46400/uygur.980229. ISSN 2458-827X. 12 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
- ^ Çavuşoğlu, Mehmet; Çavuşoğlu, Olena (27 Temmuz 2018). "Gastronomi Turizmi ve Kıbrıs Sokak Lezzetleri Üzerine Bir Araştırma". Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi. 2 (Ek1): 637-651. ISSN 2602-3008. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.
- ^ Gökbulut, Burak; Yeniasir, Mustafa (22 Aralık 2021). "KIBRIS TÜRK YEMEK KÜLTÜRÜNÜN DEĞİŞİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME". Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi (18): 42-61. doi:10.46400/uygur.980229. ISSN 2458-827X. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.
- ^ Çavuşoğlu, Mehmet (31 Ekim 2023). "YÖRESEL CITTASLOW ŞEHİR LEZZETLERİNİN GASTRONOMİ TURİZMİ AÇISINDAN ÖNEMİ: KUZEY KIBRIS ÖRNEĞİ". Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research. 7 (2): 407-418. doi:10.32958/gastoria.1368959. ISSN 2602-4144. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.
- ^ Altun, Özlem; Elidemir, Servet Nasıfoglu (14 Mart 2023). "Kıbrıs Meyhane Lezzetlerinin Gastronomi Turizmi Bağlamında İncelenmesi". Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi. 6 (3): 410-426. doi:10.26677/TR1010.2023.1192. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.
- ^ "YUNAN, TÜRK VE KIBRIS MUTFAKLARININ GASTRONOMİK KÜLTÜREL YANSIMASI" (PDF). Oktay ve Guden / Journal of Gastronomy, Hospitality, and Travel, 4(2) – 2021. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.