Yezd (şehir)

Günümüz dünyasında Yezd (şehir) büyük önem taşıyan bir konu haline geldi; sonuçları çağdaş toplumda etkili olduğu kadar çeşitlidir. Ekonomiye etkisinden popüler kültüre etkisine kadar Yezd (şehir), küresel alanda benzeri görülmemiş bir önem kazandı. Yıllar boyunca hem akademisyenlerin, uzmanların hem de genel nüfusun ilgisini çekmiş, birçok yönünü ve sonuçlarını anlamaya çalışan sürekli bir tartışma yaratmıştır. Bu makalede, Yezd (şehir)'in farklı boyutlarını ve farklı alanlardaki etkisini ayrıntılı olarak inceleyerek, günümüzdeki öneminin geniş ve eksiksiz bir görünümünü sunacağız.

Yezd
يزد
İran üzerinde Yezd
Yezd
Yezd
Şehrin İran'daki konum
Ülkeİran İran
EyaletYezd Eyaleti
ŞehristanYezd şehristanı
Rakım1216 m
Nüfus
 (2006)
 • Toplam423.006
 • Yoğunlukoto/km²
Zaman dilimiUTC+03.30 (IRST)
 • Yaz (YSU)UTC+04.30 (IRST)
Alan kodu0351
Resmî site
yazd.ir
Ateş Tapınağı
Konum İran
KriterKültürel: iii, v
Referans1544
Tescil2017 (41. oturum)
BölgeAsya - Pasifik

Yezd (Farsça: يزد), İran'ın orta kısmında, Yezd Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.

Zerdüşt dininin merkezidir.2006 sonucuna göre 505.037 kişilik nüfusa sahiptir. Şehir eşsiz mimari yapıları ve ipekli el dokumaları (Farsça termeh), İran el sanatları, ipek dokuma, İran pamuk şeker'i olan ve pişmaniyeye benzeyen "Pashmak" ile meşhurdur.

Tarihçe

Şehrin 3000 yıllık geçmişi vardır. Şehrin ilk kurucularının Med'ler olduğu ve şehrin o dönemdeki adının Ysatis olduğu bilinmektedir. Daha sonraki Sasani hakimiyeti sırasında şehrin adı, o zamanki hükümdar Yazdegerd'e ithafen Yezd olarak değiştirildi. Ve şehir bir Zerdüşt merkezi haline geldi. Daha sonra İslam orduları tarafından alınan şehre Müslümanlar hakim oldu.

Şehir, ıssız ve yol güzergahlarından uzak bir konumda olması nedeniyle, fazla bir tahribata uğramamıştır. Hatta Moğol İstilası zamanında İran'ın diğer bölgelerinden kaçan halk buraya sığınmıştır. 1272'de şehri ziyaret eden Marco Polo, şehrin ipekli dokumalarından ve büyük bir ticaret merkezi olduğundan bahseder.

İklim

 Yezd iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 27,0 28,0 32,0 37,0 41,0 44,0 45,0 45,6 42,0 36,0 30,0 27,4 45,6
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 12,9 15,9 20,6 26,0 32,2 37,2 39,6 38,1 34,0 27,6 19,3 14,0 26,5
Ortalama sıcaklık (°C) 6,3 9,0 13,8 18,7 24,5 29,4 31,7 29,9 25,4 19,3 11,7 6,9 18,9
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −0,3 2,2 7,0 11,5 16,8 21,7 23,8 21,8 16,9 11,0 4,2 −0,1 11,4
En düşük sıcaklık (°C) −14 −10 −7 0,0 5,6 11,0 16,0 12,0 2,0 −3 −10 −16 −16
Ortalama yağış (mm) 7,0 0,8 11,0 21,9 0,6 2,0 0,0 0,0 3,0 0,0 2,0 0,0 48,3
Kaynak: Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi[1]


Günümüzde Yezd

Eski zamanlardan beri kaliteli halı ve kilimleri ile tanınan Yezd,günümüzde İran'ın tekstil merkezidir.Şehirdeki diğer önemli sanayi kolları; inşaat malzemeleri ve seramik üretimi,ülke çapında meşhur şekerlemeleri,kablo ve teknoloji sanayinde kullanılan yan ürünler.

Turizm ise oldukça gelişmiştir.Eski bir şehir ve Zerdüştlüğün merkezi olması Yezd'in turizmde önemli merkezlerinden olmasını sağlamıştır.Eşsiz mimari eserlerin yanında, Ateş Tapınağı ve burada sürekli yanan ateş ilgi çekici turistik yerlerindendir.

Muhammed Hatemi ve Moşe Katsav burada doğmuş ünlülerdendir.

Kardeş Şehirler

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Yezd İklim Verileri 1961–1990". Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2012.