Günümüz dünyasında Naukan Yupikçesi, toplumun farklı kesimlerindeki insanlar için büyük önem taşıyan ve ilgi duyulan bir konu haline geldi. Naukan Yupikçesi, akademik alandan işyerine kadar karar alma, başkalarıyla ilişki kurma ve çevremizdeki dünyayı algılama şeklimizi etkileyen tartışmalar, düşünceler ve analizler üretti. Bu yazıda, bu karmaşık ve büyüleyici konuya kapsamlı ve dengeli bir bakış açısı sunmak amacıyla Naukan Yupikçesi ile ilgili farklı bakış açılarını ve görüşleri inceleyeceğiz.
| Naukan Yupikçesi | |
|---|---|
| Ana dili olanlar | Rusya (Çukçi Özerk Okrugu) |
| Konuşan sayısı | 70 (tarih gerekli) |
| Dil ailesi | |
| Yazı sistemi | Kiril |
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | ynk |
Naukan Yupikçesi (İngilizce Naukan Yupik[1]), Rusya'ya bağlı Çukçi Özerk Okrugunda Naukan (посёлок Наукан) ile Dejnyov (посёлок Дежнёв) adlı iki köyde Naukan Yupikleri (нывуӄаӷмит) tarafından konuşulan ve soyu tükenme tehlikesi altında olan Yupik dilleri kolundan bir Eskimo dili.
Konuşanları 2005 rakamlarına göre 50[1] kişiyi geçmez.
Dilcilik açısından Sibirya Yupikçesi ile Alaska Yupikçesi arasında bir dildir.
Naukan Yupikçesi üzerine ilk kayıt 1732 yılında tek bir kelime olarak yapılmıştır. Sonraki kayıt 1791 yılında elyazması olarak Michael Robeck tarafından yapılan ve 1811 yılında Sankt-Peterburg'da Wörterbuch der Olennüi und Aiwanskije Tschuktschi adıyla yayımlanan çalışmada 277 kelime kaydedilmiştir.
Robeck'in Almanca - Çukçice - Naukan Yupikçesi sıralamasıyla verdiği listeden örnekler (Çukçice çıkartılarak) şöyledir:
| Almanca | 1791 Robeck imlâsıyla | Günümüz imlâsıyla | Anlamı |
| Gott | Aghat | aghat | Tanrı (aslında: ilâçlar) |
| Vater | Ataka | ataka | Baba (aslında: benim babam) |
| Mutter | Anak | aana(q) | Anne |
| Sohn | Rineka | ighneqa | Oğul (aslında: benim oğlum) |
| Tochter | Pannika | panika | Kız (aslında: benim kızım) |
| Bruder | Anechluklik | anellgute(q) | Erkek kardeş (aslında: kardeş) |
| Mann | Uika | uika | Koca (aslında: benim kocam) |
| Weib | Nulliak | nuliaq | Karı (aslında: benim karım) |
| Mädchen | Nubiachtschak | neviaghsaq | Kız (genç) |
| Junge | Nuchälpäak | nukalpiaq | Delikanlı (genç) |
Dil üzerine en sonki çalışma Alaska'da yapılmıştır. Elizaveta Dobrieva ile Evgeniy V. Golovka tarafından hazırlanan ve Steven A. Jacobson ile Michael E. Krauss editörlüğünde Alaska Yerli Dil Merkezince Fairbanks'ta yayımlanan Naukan Eskimo Dictionary adlı sözlük dilin şu ana kadar yayımlanabilmiş en geniş malzemesidir.