Havariyyun Kilisesi

Havariyyun Kilisesi konusu son zamanlarda pek çok kişinin dikkatini çeken bir konu. Uzun bir geçmişi ve toplumda sürekli geçerliliği olan Havariyyun Kilisesi, farklı sektörlerde tartışma ve yansıma yaratan bir konudur. Havariyyun Kilisesi, günlük hayata olan etkilerinden siyaset ve kültüre olan etkilerine kadar çok yönlü, derinlemesine incelenmeyi hak eden bir konu olduğunu kanıtladı. Bu makalede, Havariyyun Kilisesi'in farklı yönlerini inceleyerek kökenlerini, gelişimini ve günümüz dünyasındaki önemini analiz edeceğiz.

"Kutsal Havariler Kilisesi" buraya yönlendirilmektedir. Diğer kullanımlar için Kutsal Havariler Kilisesi (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Havariyyun Kilisesi
Harita
Temel bilgiler
Konumİstanbul
Koordinatlar41°01′11″K 28°56′59″D / 41.01972°K 28.94972°D / 41.01972; 28.94972
İnançHristiyanlık
Durum1462 yılında yıkıldı[1]
Mimari
İnşaat başlangıcı550

Havariyyun Kilisesi (Yunanca: Άγιοι Απόστολοι; Agioi Apostoloi, Kutsal Havariler), İstanbul'da 550 yılında inşa edilmiş Hristiyan bazilikasıdır. İmparatorluk polyandriyonu olarak da bilinir. Dördüncü tepenin zirvesinden Constantinus surlarının 400 metre kadar içinde inşa edildi.[2] İstanbul'un Osmanlılar tarafından alınmasından sonra kısa süre için Rum Ortodoks Patrikhanesi olarak kullanılmıştır.[1][3][4] Ancak Rum Patriği II. Gennadios'un kilisenin bakımsızlığını ve atıllığını sebep göstererek Patrikhane için yeni bir yer talep etmesi sonrasında Pammakaristos Kilisesi yeni patriklik makamı olarak verilmiştir.[5] Patrikhanenin de taşınmasından sonra kullanım dışı kalan Havariyyun Kilisesi, 1462 yılında yıkılmış ve yerine Fatih Cami yapılmıştır.[1] Ali Saim Ülgen ise Halim Baki Kunter'le beraber hazırladığı "Fatih Camii" adlı makalesinde caminin kilise üzerine inşa edilmediğini belirtmiştir.[6] İmparatorlara ve kutsal kişilere ait lahitler İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde korunmaktadır.

Kilise ilk olarak Kutsal Havariler Kilisesi adıyla yaklaşık 330 yılında Roma İmparatorluğu'nun yeni başkenti Konstantinopolis'in kurucusu Büyük Konstantin emriyle inşasına başlandı. Konstantin 337 yılında öldüğünde kilise henüz tamamlanmamıştı ve kilise babasının naaşını oraya gömen oğlu ve halefi II. Constantius tarafından tamamlanmıştır. Kilise, İsa'nın Oniki Havarisine adanmıştır ve imparatorun niyeti kilisede tüm Havarilerin kutsal kalıntılarıni toplamaktı. Ancak, yalnızca Aziz Andreas, Aziz Luka ve Aziz Timoteos'un (son ikisi, Oniki Havari üyesi değildir) kalıntıları edinildi ve sonraki yüzyıllarda kilisenin yalnızca bu üçüne adandığı varsayıldı.

Galeri

  • İstanbul Arkeoloji Müzesi'ne taşınan lahitlerden biri.
    İstanbul Arkeoloji Müzesi'ne taşınan lahitlerden biri.

Kaynakça

  1. ^ a b c "OSMANLI İSTANBUL'UNDA KENTSEL MEKÂNIN DEĞİŞİM SÜRECİ | Büyük İstanbul Tarihi". istanbultarihi.ist. 30 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2024. 
  2. ^ Freely, John (Aralık 2005). Selahattin Özpalabıyıklar (Ed.). İstanbul'un Bizans Anıtları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ss. 28-29. 975-08-1030-9. 
  3. ^ İstanbul'un Bizans Dönemi Mimarisi. ÇETİNKAYA, Haluk, Büyük İstanbul Tarihi Ansiklopedisi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2024. 
  4. ^ "Fâtih Camii ve Külliyesi". TDV İslâm Ansiklopedisi. 23 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2024. 
  5. ^ "İSTANBUL'DA ERKEN DÖNEM OSMANLI MİMARİSİ | Büyük İstanbul Tarihi". istanbultarihi.ist. 6 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2024. 
  6. ^ "Ülgeni Ali Saim" (PDF). TDVİA. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ocak 2017.