Günümüz dünyasında Dedeağaç, toplumun farklı kesimlerindeki insanlar için büyük önem taşıyan ve ilgi duyulan bir konu haline geldi. Dedeağaç, akademik alandan işyerine kadar karar alma, başkalarıyla ilişki kurma ve çevremizdeki dünyayı algılama şeklimizi etkileyen tartışmalar, düşünceler ve analizler üretti. Bu yazıda, bu karmaşık ve büyüleyici konuya kapsamlı ve dengeli bir bakış açısı sunmak amacıyla Dedeağaç ile ilgili farklı bakış açılarını ve görüşleri inceleyeceğiz.
Dedeağaç Αλεξανδρούπολη Ἀλεξανδρούπολις | |
---|---|
Aleksandrupolis | |
Ülke | ![]() |
Bölge | Doğu Makedonya ve Trakya |
İdari Bölge | Evros |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Ioannis Zamboukis (Değişim Hareketi) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 642,2 km² |
Rakım | 11 m |
Nüfus (2011) | |
• Toplam | 61.702 |
Zaman dilimi | UTC+02.00 (DAS) |
• Yaz (YSU) | UTC+03.00 (DAYS) |
Alan kodu | 25510 |
Plaka kodu | ΕΒ |
Resmî site www.alexpolis.gr |
Dedeağaç (Yunanca: Αλεξανδρούπολη/Ἀλεξανδρούπολις, Bulgarca: Дедеагач), Yunanistan'ın Ege Trakyası'ndaki Meriç vilâyetinin merkezi olan bir liman şehridir.[1]
İpsala Gümrük Kapısı'ndan 30 dakika (40 km)[2] kadar uzaklıkta yer alan yerleşim biriminde küçük bir havaalanı ve bir sağlık bilimleri fakültesi bulunur.
Kentin en işlek caddesi "Dimokratias"tır. Cadde üzerinde birçok kafe, banka ve alışveriş dükkânı bulunmaktadır.
Çağdaş dönemde Dedeağaç şehri, "Dedeağaç" adıyla bir balıkçı köyü olarak Osmanlı İmparatorluğu döneminde XIX. yüzyılda kurulmuştur. Kuruluşu sebebiyle, Dedeağaç'ın adı Bulgarca, Makedonca gibi birçok civar dilinde Dedeagaç şeklindedir. 1920'ye dek Yunancada da şehrin adı Dedeagaç (Δεδεαγάτς) şeklinde olmuştur. 1920 yılında Yunanistan kralı Aleksandros'un şehri ziyareti sonrasında şehrin Yunanca adı Aleksandrupolis (Ἀλεξανδρούπολις) olarak değiştirilmiştir. Kral I. Aleksandros Trakya'nın Yunanlar tarafından işgal edilen yerlerini gezerken 8 Temmuz 1920'de uğradığı Dedeağaç'ta, Dedeağaç isminin Yunancada Aleksandroupolis (Aleksandros'un şehri) olarak değiştirildiği ilan edildi.[3]
Kentin MÖ 340 - 339 yılları arasında İskender tarafından kurulduğu görüşü kaynaklandırılmaya muhtaçtır.[kaynak belirtilmeli] MÖ 340'ta II. Philippos topraklarını genişletmek amacı ile Byzantion'a gitti. Babası İskender'i henüz 16 yaşında iken kral naibi olarak yerine bırakmıştır. Bu sırada yerel kabileler ayaklanmıştır. İskender ordusuyla gidip bu ayaklanmayı başarıyla bastırdı. Kabilelerden aldığı bu toprakların üzerine kendi isminde bir kent kurmuştur.[4]
Edirne Vilayet Matbaası Müdürü Şevket Dağdeviren'in yazdığı 1892 tarihli salnameye göre;
Dedeağaç sancağı, Dedeağaç, Enez ve Sofulu kazalarıyla Ferecik ve Mekri nahiyelerinden oluşur. Sancağın toplamda 3 kazası, 12 nahiyesi ve 168 köyü vardır. Dedeağaç kazası ise Dedeağaç kasabası, Şahinler, Doğanca, Hisar ve Semadirek nahiyeleriyle 41 köyden oluşur. Dedeağaç kasabası 427 ev ve 2101 nüfuslu bir ticaret merkezidir.[5]
Dedeağaç Kazası Nüfus Cetveli 1892[5] | |||
Kadın | Erkek | Toplam | |
İslam | 3.827 | 4.243 | 8.070 |
Rum | 1.363 | 1.798 | 3.161 |
Ermeni | 29 | 255 | 284 |
Yahudi | 15 | 26 | 41 |
Bulgar | 4.243 | 4.758 | 9.001 |
Çingene | 358 | 331 | 689 |
Toplam | 9.835 | 11.411 | 21.246 |
1923 Yılında Batı Trakya Nüfusu[6] | |||||||
Türk | Yunan | Bulgar | Yahudi | Ermeni | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Dedeağaç | 11.744 | 4.800 | 10.227 | 253 | 449 | ||
Yıllara göre şehir nüfus verileri | |
---|---|
2001 | 48,885 |
1991 | 36,994 |
1981 | 35,999 |