İngiliz Milletler Topluluğu Genel Sekreterliği
Bu yazımızda son yıllarda hem ilgi hem de tartışma yaratan bir konu olan İngiliz Milletler Topluluğu Genel Sekreterliği'i inceleyeceğiz. İngiliz Milletler Topluluğu Genel Sekreterliği çeşitli disiplinlerde çalışma ve araştırmalara konu olmuştur ve toplum ve kültür üzerindeki etkisi yadsınamaz. Tarih boyunca İngiliz Milletler Topluluğu Genel Sekreterliği insanlığın gelişiminde çok önemli bir rol oynamıştır ve etkisi günümüzde de geçerliliğini sürdürmektedir. Bu anlamda İngiliz Milletler Topluluğu Genel Sekreterliği olgusunu, onun sonuçlarını ve çağdaş dünyamızdaki olası yansımalarını eleştirel ve objektif bir şekilde analiz etmek önemlidir.
| İngiliz Milletler Topluluğu Genel Sekreterliği | |
|---|---|
| İngiliz Milletler Topluluğu Genel Sekreterliği | |
| Resmî ikamet | Malborough Sarayı |
| Görev süresi | 4 yıl |
İngiliz Milletler Topluluğu Genel Sekreterliği, 1965 yılında kurulan Birleşik Krallık'ın parçası olan 16 devletin oluşturduğuuluslararası organizasyon olan İngiliz Milletler Topluluğunun ana organıdır. Görevi İngiliz Milletler Topluluğu vatandaşlarının temsil etmektir. İngiliz Milletler Topluluğu Başkanı ve Birleşik Krallık kralı ile karıştırılmamalıdır.[1]
Rolü
1965 yılında İngiliz Milletler Topluluğu Başbakanları toplantısında Londra'da oluşturuldu. Genel Sekreterliğin merkezi Kraliçe II.Elizabeth tarafından sekreterliğe kullanımına sunulan Londra'da bulunan Marlborough Sarayıdır. Operasyon merkezi olarak Topluluğun her bir vatandaşına ulaşabilmesi için sıkı çalışmalarda bulunur. Genel Sekreterliğin 2015 yılında 160.000 sterlinlik bütçe ayrılmıştı.[1][2]
Sorumluluğu
Genel Sekreter, sekreterlik personeli ona karşı sorumludur. Topluluğun hükûmet başkanları tarafından atanan üç genel sekreter yardımcısı bulunur. Görevde olan üç genel sekreter yardımcıları; Deodat Maharaj, Gary Dunn ve Josephine Ojiambo'dur.[3]
Resmi olarak Genel Sekreter, rütbe olarak büyükelçi ya da yüksek komiserle aynıdır. Pratikte rütbesi daha da yüksektir. CHOGM'da(İngiliz Milletler Topluluğu Hükûmet Başkanları Toplantıları) en uzun süre görev yapan hükûmet başkanları dışında mevkisi hükûmet başkanlarından yukarıdadır. Bakanlık toplantılarında Eşitler arasında birinci kabul edilir. Makamın kurulumdan üç yıl sonra Dışişleri bakanlığı tarafından Kraliçe'nin Buckingham Sarayı'ndaki yıllık resepsiyonuna davet edilmeyince dönemin genel sekreteri Arnold Smith kızdırıldı. Daha sonra Kraliçe tarafından geçersiz kılınınca sorun çözüldü.[3]
Genel Sekreter'in başlangıçta hükûmet başkanlarına yıllık rapor sunması gerekiyordu ancak daha sonra düzenlenen CHOGM'da rapor sunmaya başlandı.[1]
Seçim
1993'teki CHOGM'da alınan karara göre Genel Sekreter en uzun dört yıllığına görevde kalabilir.[1] Seçim Hükûmet Başkanları Toplantısında(CHOGM) hükûmet başkanları ve diğer bakanlıkların temsilcileri tarafından yapılır. Adaylıklar seçim süreci boyunca adaylığı destekleyen ve uygun gördükleri şekilde adaylarını geri çekmekten sorumlu olan devletlerin hükûmetleridir.[1]
Seçim yalnızca hükûmet başkanlarının veya bakanlık temsilcilerinin katılabileceği CHOGM seçim oturumunda yapılır.[1]
İngiliz Milletler Topluluğu Genel Sekreterleri
| Resim | Genel Sekreter | Ülke | Görev tarihleri | |
|---|---|---|---|---|
|
Arnold Smith |  Kanada
|
1 Temmuz 1965 - 30 Haziran 1975 | |
|
Shridath Ramphal |  Guyana
|
1 Temmuz 1975 - 30 Haziran 1990 | |
|
|
Emeka Anyaoku |  Nijerya
|
1 Temmuz 1990 - 31 Mart 2000 | |
|
Don McKinnon |  Yeni Zelanda
|
1 Nisan 2000 - 31 Mart 2008 | |
|
Kamalesh Sharma |  Hindistan
|
1 Nisan 2008 - 31 Mart 2016 | |
.jpg)
|
Particia Scotland |  Dominika
|
1 Nisan 2016 - görevde |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f "Commonwealth Secretariat - Role of the Secretary-General". web.archive.org. 29 Ekim 2007. 29 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2021.
- ^ "Baroness Scotland has become first UK citizen to be elected Commonwealth secretary‑general". The Independent (İngilizce). 27 Kasım 2015. 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2021.
- ^ a b Doxey, Margaret (January 1979). "The Commonwealth Secretary-General: Limits of Leadership".