Yalancı kuvvet

Bu madde veya bölüm Eylemsizlik kuvveti adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin tek başlık altında birleştirilmesi önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{Geçmiş birleştir}} şablonunu ekleyiniz.

Klâsik mekanik
${\displaystyle {\textbf {F}}={\frac {\mathrm {d} }{\mathrm {d} t}}(m{\textbf {v}})}$ Newton'un hareket yasaları
Dallar Statik Dinamik Kinetik Kinematik Uygulamalı mekanik Gök mekaniği Sürekli ortamlar mekaniği İstatistiksel mekanik
Temel kavramlar İvme Açısal momentum Kuvvet çifti D'Alembert ilkesi Enerji Kinetik enerji Potansiyel enerji Kuvvet Konuşlanma sistemi İmpuls Eylemsizlik · Eylemsizlik momenti Kütle Güç (fizik) İş (fizik) Moment Momentum Uzay Hız Zaman Tork Sürat Yerçekimi Sanal iş
Formüller Newton'un hareket yasaları Analitik mekanik Lagrangian mekaniği Hamilton mekaniği Routhian_Mekaniği Hamilton-Jacobi_Mekaniği Appell'in Hareket Denklemi Koopman-von Neumann mekaniği
Konular Rijit cisim Rijit cisim dinamiği Euler denklemleri (rijit cisim dinamiği) Hareket* Doğrusal hareket Newton'un hareket yasaları Newton'un evrensel kütle çekim yasası Euler'in hareket yasaları Hareket denklemleri İvmeli referans çerçevesi Eylemsiz referans çerçevesi Yalancı kuvvet Düzlemsel hareket mekaniği Yerdeğiştirme (vektör) Bağıl hız Sürtünme kuvveti Basit harmonik hareket Uyumlu salınım Titreşim Sönümleme Sönüm katsayısı
Dönme hareketi Dönme hareketi Dairesel hareket* Düzgün dairesel hareket Düzgün olmayan dairesel hareket Dönen referans çerçevesi Merkezcil kuvvet Merkezkaç kuvveti Merkezkaç kuvveti (Dönen referans çerçevesi) Tepkisel merkezkaç kuvveti Coriolis kuvveti Sarkaç Teğet sürat Dönme sürati Açısal ivme Açısal hız Açısal frekans Açısal yerdeğiştirme
Bilim adamları Kepler Galileo Huygens Newton Horrocks Halley Maupertuis Daniel Bernoulli Johann Bernoulli Euler d'Alembert Clairaut Lagrange Laplace Hamilton Poisson Cauchy Routh Liouville Appell Gibbs Koopman von Neumann
Fizik Portalı  Kategori
g t d

Yalancı kuvvet, d'Alembert kuvveti^[1] ya da eylemsizlik kuvveti,^[2] ivmeli referans çerçevesindeki gözlemcilerin, yine bu çerçeve içindeki olayları Newton'ın hareket yasalarıyla açıklayabilmek için var olduğunu düşündükleri kuvvet.

İvmeli referans çerçevesinde olaylar incelendiğinde bu kuvvetlerin olması gerekir ancak dışarıdan bakıldığında böyle bir kuvvetin olmasına gerek yoktur.

Yalancı kuvvetlerden ilki hızlanmakta ya yavaşlamakta olan araçta hissettiğimiz yalancı çizgisel kuvvettir. Bu kuvvet referans çerçevesinin ivmesinin çizgisel olmasından (yani dönme olmamasından) kaynaklanır. Diğer iki kuvvet referans çerçevesinin dönmesinden kaynaklanan Coriolis kuvveti ve merkezkaç kuvvetidir. Coriolis kuvveti yörüngeden sapmaya sebep olur. Örneğin 45 derecelik bir enlem açısına sahip bir noktadan kuzeye yapılan 30 km menzilli bir top atışında, top mermisi Coriolis kuvveti yüzünden hedefinden 25m kadar sapar.^[3] Merkezkaç kuvveti ise viraj dönen bir arabada dışa savrulmamıza sebep olan kuvvettir.

a ivmesiyle ivmelenen bir arabanın içinde tavana iple bağlı bir m kütleli cisim ivmeli ve ivmesiz referans çerçevelerinde aşağıdaki gibi incelenir.

1. İvmesiz referans çerçevesi: Dışarıdan arabayı seyreden birine göre araba da cisim de a ivmesiyle hızlanmaktadır. Newton'ın 2.hareket yasasına göre cisme ivmenin yönünde ma kuvveti etki etmelidir. İp gerilmesinin yatay bileşeni bu kuvveti oluşturur. İvmenin tersi yönünde herhangi bir kuvvet etki etmez.

1. İvmeli referans çerçevesi: Arabanın içinden cismi izleyen bir gözlemciye göre cisim ivmesizdir. (çünkü gözlemci de cisimle aynı ivmeye sahiptir) İvmesiz cisme hareket yasaları gereği herhangi bir kuvvet etki etmemelidir. Bu yüzden ip gerilmesini dengeleyecek ivmeye ters yönde bir -ma kuvveti etki etmelidir