Bu yazıda çağdaş toplumda büyük ilgi uyandıran bir konu olan Vikipedi:Değişiklik savaşı temasını inceleyeceğiz. Vikipedi:Değişiklik savaşı kültür ve siyasetten bilim ve teknolojiye kadar çeşitli alanlarda tartışma ve analiz konusu olmuştur. Bu kişi/konu/tarih dünya çapında milyonlarca insanın dikkatini çekerek coğrafi ve kültürel sınırları aşan bir ilgi yarattı. Bu doğrultuda, bu konuda küresel ve zenginleştirici bir vizyon sunmak amacıyla Vikipedi:Değişiklik savaşı'e yönelik farklı yaklaşım ve bakış açılarını inceleyeceğiz.
Bu sayfa Vikipedi'nin resmî politikalarından biridir. Sayfanın içeriği, uygulanması gereken bir standart olarak kullanıcılar tarafından benimsenmektedir. Sayfada değişiklik yapmadan önce, bu değişikliklerin kullanıcılardan onay aldığına emin olun. Uygun görmediğiniz bir kısım varsa, tartışma sayfasında sebepleri ile açıkça belirtin. |
Ceviz kabuğuna sığacak şekilde bu sayfa: Vikipedi kavga/savaş üzerine değil, tartışma ve diyalog üzerine kurulmuştur. Başka bir kullanıcı değişikliklerinize itiraz ediyorsa, bu konuyu onunla görüşün ve bir orta yol bulmaya çalışın ya da anlaşmazlıkların giderilmesi sürecini izleyin. Farklı görüş ve sürümler için savaş vermeyin. Bu tür değişiklik savaşına girenler, geri alma özelliğini de yoğun olarak kullanmaları halinde, engellemeler ile karşılaşabilmektedir. |
Değişiklik savaşı, bazıları tarafından, bir maddede iki veya daha fazla katılımcının birbirlerinin değişikliklerini geri alma işlemini tekrarlaması olarak tanımlanırken diğerleri de bu tanımı kabul eder ve iki veya daha fazla yazarın sürekli olarak maddenin büyük bir bölümünü (özellikle yazarlar arasındaki tartışmalı bölümler) değiştirmesi olarak genişletir. Ancak ikinci kullanımı açıkça teşhis etmek zordur; bireyler, bazı hallerde, kısmen değiştirilen bölümün, bir "savaş" oluşturup oluşturmayacağını tartışmalı bulur ve bu tanımın kullanımını kabul etmez.
İkinci tanımı kabul edenlerdir öncelikle bir geri alma düellosu olduğunu göz önünde bulundurur. Fakat onlara göre, bu terim düzenleme savaşının tek bir tipini tanımlamasına karşın, genişletilmiş kapsamda düzenleme savaşlarını tanımlamak için yetersizdir. Bu gibi hareketler mutlaka, tam anlamı ile "düzenleme savaşları" olarak adlandırılmayabilirse de, çoğu kullanıcıya göre verimsiz bölümlerin ısrarla tutulması ve nahoş bir şekilde sürekli eklenip-çıkartılmasına bu gözle bakılır.
Tarafsız düşüncedeki kullanıcılar bu tip sürekli yapılan değişiklikler ve kişiler arasındaki çözümsüz mesajlaşmaları gördüğünde, onları anlaşmazlıkların giderilmesi sürecine girmeleri için teşvik etmelidir. Madde üzerinde yaşanan anlaşmazlık, sükunetini kaybediyorsa kullanıcılar maddenin koruma altına alınması için istek yapabilir.
Saldırı içeren durumlarda, saldırı yapan kişiler kuralların ön gördüğü şartlarda cezalandırılabilir.
Kişisel bir yarışa dönüşmüş olan geri alma savaşları Vikipedi'nin temel ilkelerine tamamen terstir, her iki katılımcı için de etkisi kötü olur ve genellikle Üç geri dönüş kuralı ihlali sebebi ile katılımcıların engellenmesi ile sonuçlanır. Bu sadece geri alma hamlesinden oluşan hareketin yerine, tartışmalı kişiler uzlaşma metotları veya durumu kurtarmak için alternatif yöntemler aramalıdır. Bu şekilde işbirliği içinde yapılan değişiklikler, refleks olarak yapılan geri çevirme hareketinden çok daha sağlıklı olacak ve daha tarafsız ve her iki taraf için de daha doyurucu bir madde olma olasılığını garanti altına alacaktır. Daha az tecrübeli katılımcılar, bilinçsizce ve yetersiz bir değişiklik yapmış ve bu yaptığı değişikliğin uygun olmadığı iki veya daha fazla kişi tarafından örneklerle anlatılarak geri alınmış olduğu halde veya kötü niyetli veya temel ilkelere uyması mümkün olmayan değişiklikler yapmış olduğu durumlarda değişiklik savaşına giriyorsa, tarafsız bir uzlaşma aramak yerine duruma son vermek daha uygundur.
Yüksek sıklıktaki geri alma savaşları, geçmiş sayfasının kullanımını faydasız hale getirir, anlamlı bir şekilde katkı yapan kullanıcıların işini zorlaştırarak, izleme listesi ve son değişikliklerin bu şekilde dolup taşmasına sebep olur. Düşük sıklıktaki geri alma savaşları, Vikipedi topluluğu için çok fazla probleme sebep olma meyilinde değildir (Bu görüş hala kesinleşmemiştir.). Deneyimli kullanıcılara göre, vandalizm yapmak için yapılan değişikliklerde geri alma işlemleri arasında bir saat veya daha fazla bekleyerek, vandalizmin devam etme olasılığı düşürülür. Çoğu zaman, bu tip sorun çıkaran kullanıcılar ilgisini kaybederek, ayrılır.
Engellemeler, korumalar ve silmelerle beraber yürüyen geri alma savaşları, (örneğin; bir sayfa sıklıkla iki hizmetli tarafından korumaya alınıyor ve sonra koruması kaldırılıyorsa) nadiren görülse de direksiyon savaşları olarak adlandırılır.
Düzenleme savaşları birçok nedene sahip olabilir. Bu nedenler arasında, şunlar gösterilebilir (fakat sadece bu nedenlerle sınırlı olmadığı unutulmamalıdır): Politik görüş, dini görüş ve diğer inançlarla ilgili sebepler; aşırı boş zaman; dargörüşlülük/önyargı; kendini üstün görme ve belli bir kullanıcıdan hoşlanmama.
Vikipedideki tecrübeli kullanıcıların tavsiyesi şudur: Sadece bir kez geri alın ve daha sonra konuşun.