Türkiye Çingeneleri

Günümüz dünyasında Türkiye Çingeneleri farklı alanlarda büyük önem kazanmış bir konudur. Teknoloji, sağlık, eğitim veya genel olarak toplum alanında olsun, Türkiye Çingeneleri hem uzmanların hem de vatandaşların dikkatini çekti. Etkisi o kadar önemli ki, günümüzdeki ve gelecekteki etkilerini ve sonuçlarını iyice analiz etmek gerekiyor. Bu makalede, önemini ve bu konuyla ilgili çeşitli bakış açılarını anlamak için Türkiye Çingeneleri'i derinlemesine inceleyeceğiz. Türkiye Çingeneleri, olası zorlukları ve faydaları da dahil olmak üzere, kökeninden mevcut gelişimine kadar bugün tartışma ve yansıma yaratmaya devam eden bir konudur.

2015 Edirne Kakava şenlikleri
İstanbul Çingeneleri dağılımı.[1]

Türkiye Çingeneleri veya Türkiye Romanları, Türkiye'de yaşayan bir Çingene etnik grubudur. Çoğunluğu doğu Trakya'da yaşamaktadır.

Resmî olarak azınlık olarak tanımlanmaktadırlar. Çoğunluğu Sünni Müslüman, bazıları ise Bektaşidir. Çoğunluk artık çingene dilini konuşmaz. Balkan Türkçesini kendi çingene lehçesiyle konuşurlar.

Türkiye'deki yaşayanların sayısı yaklaşık 500.000 kişidir. 2012 verilerine göre Türkiye’de toplam nüfusa Roman nüfusun tahmini oranı %3.78 iken, yine de net bir sayıdan bahsedilememektedir. Bu muğlaklık, 1960’lı yıllardan bu yana nüfus sayımlarında etnik veri kaydedilmemesi ile yakından ilişkilidir. Ulaşılabilen en eski bilgi, Osmanlı Devleti’nin ilk genel nüfus sayımı olan 1831 yılı verilerine dayanmaktadır. Toplam 3.6 milyonluk nüfus içerisinde, Balkanlar dahil olmak üzere Roman popülasyonu 36.500 olarak saptanmıştır.[1]

Yeniden yerleşim

Küçük Asya'daki çingenelerin ilk belgesel kanıtı IX. Yüzyıla kadar uzanmaktadır. İran'dan Bizans İmparatorluğu'na geldiler. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Çingeneler İslam'a girdi.[kaynak belirtilmeli] Resmî olmayan verilere göre, Türkiye'de yaklaşık 500.000 Türk Çingenesi yaşıyor. Resmî kaynaklar 35.000 kişinin Türkiye nüfusunun % 3.78'ini oluşturduğunu göstermektedir.[kaynak belirtilmeli] Türkiye'deki Çingenelerin çoğu yerleşiktir. Esas olarak Adana, Çanakkale, Edirne, Gaziantep, Kırklareli, Tekirdağ, Düzce, İzmir, İstanbul, Kemer'de ikâmet ederler.[kaynak belirtilmeli] Türk Çingenelerinin geleneksel etkinlikleri arasında müzik, sokaklarda çiçek alışverişi, demircilik, sepetçilik sayılabilir.[kaynak belirtilmeli]

İddialar

Nüfus İddiaları

Romanlardan sorumlu koordinatör Bakan Faruk Çelik’in 81 ilde yaptırdığı araştırma sonrası 66 ilde Romanların yoğun olarak yaşadığı tespit edilmiştir. Bu araştırma sadece Roman adı altında yapılmış olmakla birlikte kendini farklı tanımlar ile ifade eden (Dom, Lom, Mıtrip, Karaçi, Elekçi, Aşık, Poşa vb...), toplamda 6-8 milyon aralığında Çingene nüfusu vardır.[1]

Eski Cumhuriyet Halk Partisi İzmir milletvekili Özcan Purçu Türkiye'de 6 milyon Roman vatandaşın yaşadığını iddia etmiştir.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c "İSTANBUL ROMAN ÇALIŞTAYI" (PDF). İstanbul Büyükşehir Belediyesi. 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Haziran 2023. 
  2. ^ "Özcan Purçu CHP'den istifa etti: 'Bir Romana mı yer bulamadınız?'". Cumhuriyet. 19 Nisan 2023. 19 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2023.