Nedir Ne Değildir?
Bu yazıda Nedir Ne Değildir?'den ve onun toplumumuz üzerindeki etkisinden bahsedeceğiz. Nedir Ne Değildir? son yıllarda büyük önem kazanan, hem uzmanların hem de kamuoyunun ilgisini çeken bir konudur. Etkisi ekonomiden kültüre, politika ve teknolojiye kadar günlük hayatımızın farklı yönlerini kapsamaktadır. Nedir Ne Değildir? kimseyi kayıtsız bırakmayan, her alanda tartışma ve yansıma yaratmaya devam eden bir konudur. Bu makalede Nedir Ne Değildir?'in çeşitli yönlerini inceleyeceğiz ve mevcut toplumumuzdaki önemini analiz edeceğiz.
| Nedir Ne Değildir? | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Edip Akbayram & Dostlar stüdyo albümü | ||||
| Yayımlanma | 1977 | |||
| Kaydedilme | Unkapanı, İstanbul, Türkiye | |||
| Tarz | Psikedelik rock, progresif rock, deneysel rock | |||
| Süre | 38:18 | |||
| Şirket | Burç Plak | |||
| Yapımcı | Yavuz Asöcal | |||
| Edip Akbayram & Dostlar kronolojisi | ||||
| ||||
Nedir Ne Değildir?, Edip Akbayram ve Dostlar’ın ikinci stüdyo albümü ve ilk uzunçalarıdır. Albüm, uzunçaların yanı sıra 45’lik plak kayıtları da içermektedir. Kapağı, illüstrasyon çizim tekniğiyle tasarlanıp açılır kapağında grup üyelerinin kuklası kullanılmıştır.
Albümde birçok Mahzuni Şerif eseri, progresif rock çizgisinde yeniden yorumlandı. Albümde yedi uzunçalar kaydının yanı sıra üç adet 45’lik kayıt da bulunmaktadır. Uzunçaların kayıtları 1976 yılında yapılmış olmasına rağmen, albüm bir sonraki yıl piyasaya sürülmüştür. Uzunçalar kayıtları ile 45’lik kayıtlar farklı dönemlerde kaydedildiğinden, müzikal açıdan belirgin farklılıklar görülmektedir.[1]
Albüm yayımlandığında büyük beğeni topladı ve birçok kez yeniden basıldı. Albümde yer alan ve ağır siyasi eleştiriler içeren bazı parçalar, özellikle sol kesim tarafından marş haline getirildi. Albüm kapağının arka yüzünde grup tarafından yazılan şu not yer almaktadır:
Evet, nedir ne değildir? Öylesine zorlu, öylesine bir çaba ve güç mahsulüdür ki bu yapıt; sanat içinde devrim, kültür içinde evrim ilkeleriyle doğmuştur. Bu denli içe dönük, kısıtlı yaşam sürecimiz içerisinde kültürel sanat anlayışımızın bir yapıtıdır bu. Gerçek yargı organı olduğuna inandığımız halkımıza biz deriz ki, sizler için hazırlamış olduğumuz bu yepyeni albümü gelin beraberce izleyelim. Nedir ne değildir?
Kapak tasarımı
Albüm kapağı, illüstrasyon tekniğiyle hazırlanmış olup, grubun üyelerinin portrelerini içermektedir. Arka planda ise detaylı çiçek ve yaprak motifleri kullanılmıştır. Albümün ismi ve grup adı, el çizimi bir yazı stiliyle kapakta yer almaktadır. Ayrıca, albümün plak versiyonunda kuklaların yer aldığı açılır kapak tasarımı bulunmaktadır. Kapağın genel tasarımından kuklaların kullanımına kadar albüm, Jethro Tull’ın 1969’da çıkardığı Stand Up albümünden uyarlanmıştır.
Kayıt süreci
Albümün açılış parçası Yaralarım, progresif bir gitarla başlar ve bir psikedelik öğe ile devam eder. Ancak ikinci parça olan Arabam Kaldı Yolda, Galip Kayıhan’ın elektro gitarı ve Cudi Koyuncu’nun elektronik bağlaması ile birleşen bulanık melodiyle başlar. Başta yer alan “Dehha!” nidası ile başlayan süreç, kaset bozulmuş hissiyatı yaratmak amacıyla ses mühendisi Sıtkı Acim ile birlikte albümün makara bandının hızlandırılmasıyla gerçekleştirilmiştir.
Bu efekt, şarkının dinleyiciyi yanıltmasına ve kasetin bozulmuş olduğu izlenimi uyandırmasına olanak tanır. Ancak kısa bir süre sonra “Hayda!” nidası ile bu hissiyatın kaset bozulmasıyla ilgili olmadığı anlaşılmaktadır. Bu yaratıcı teknik, dinleyicinin dikkatini çekmek ve şarkının havasını farklı bir düzeye taşımak için kullanılmıştır.
Haberin Var mı? şarkısı, hızlı bir psikolojik riff ile başlar ve elektronik bağlamadaki motifle yavaşça bir kafa patlamasına dönüşür. Bu dönemde grup, rock and roll etkisinde kalarak sınırlarını zorlayan çalışmalar oluşturmuştur.[2]
Şarkı listesi
Tüm şarkılar Mahzuni Şerif tarafından yazılıp bestelendi.
| A yüzü | ||
|---|---|---|
| No. | Başlık | Süre |
| 1. | "Yaralarım" | 5:08 |
| 2. | "Arabam Kaldı Yolda" | 2:56 |
| 3. | "Adam Olmak Dile Kolay" | 4:38 |
| 4. | "Dar Ağacı" | 3:31 |
| 5. | "Kolum Nerden Aldın Zinciri" | 3:36 |
| B yüzü | ||||
|---|---|---|---|---|
| No. | Başlık | Söz yazar(ları)ı | Besteci(ler) | Süre |
| 1. | "Ayrılık" | Karacaoğlan | Anonim | 4:22 |
| 2. | "Bırak Beni" | Mahzuni Şerif | Mahzuni Şerif | 3:59 |
| 3. | "Haberin Var mı?" | Muhlis Akarsu | Muhlis Akarsu | 3:12 |
| 4. | "Mehmet Emmi" | Mahzuni Şerif | Mahzuni Şerif | 5:05 |
| 5. | "Kaşların Karasına" | Neşet Ertaş | Neşet Ertaş | 2:57 |
Grup üyeleri
Uzunçalar kayıtları
- Galip Kayıhan - Elektro gitar, klavye
- Mithat Danışan - Bas gitar
- Cudi Koyuncu - Bağlama, gırnata
- Ayzer Danga - Bateri
Kolum Nerden Aldın Zinciri (45’lik)
- Vecdi Ören - Aranjör, bas gitar
- Galip Kayıhan - Elektro gitar
- Binali Selman - Zurna, mey
- Cudi Koyuncu - Bağlama
- Ayzer Danga - Bateri
Mehmet Emmi (45’lik)
- Vecdi Ören - Aranjör, bas gitar
- Galip Kayıhan - Elektro gitar
- Binali Selman - Zurna, mey
- Cudi Koyuncu - Bağlama
- Ayzer Danga - Bateri
Kaşların Karasına (45’lik)
- Murat Ses - Aranjör, klavye
- Galip Kayıhan - Elektro gitar
- Özkan Uğur - Bas gitar
- Cudi Koyuncu - Bağlama
- Nadir Uygun - Bateri
Kaynakça
- ^ "Edip Akbayram ve Dostlar". Cem Arık. 29 Haziran 2019. 22 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2025.
- ^ "Edip Akbayram & Dostlar: Nedir Ne Değildir?". 13 Kasım 2014. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2025.