Mani alfabesi

Günümüz dünyasında Mani alfabesi'i merak etmemek kaçınılmaz. İster güncel bir konudan, ister tarihi bir figürden, ister doğa olaylarından bahsediyor olalım, Mani alfabesi toplumda geniş bir ilgi uyandırıyor. Mani alfabesi'in etkisi popüler kültürden akademiye, siyasetten ekonomiye kadar farklı alanlarda gözlemlenebiliyor. Bu nedenle Mani alfabesi ile ilgili her şeyi kapsamlı bir şekilde araştırmak, onun önemini ve yaşamlarımız üzerindeki etkisini anlamak önemlidir. Bu makalede, Mani alfabesi'in büyüleyici dünyasına dalacağız, onun farklı yönlerini ve mevcut bağlamdaki anlamını keşfedeceğiz.

Mani alfabesi, VIII. yüzyıl ortalarında Göktürk yazı sistemiyle Türkçe eserler verilirken 745 yılında, Moğolistan'daki büyük Türk kağanlıklarından ikincisi kurulmuştu: Uygur Kağanlığı. Göktürk Yazıtları'nda Tokuz Oguz adıyla geçen bu Türk boyunu kağanlık hâline getiren Kutlug Bilge Kül Kağan'ın torunu Bögü Kağan'ın Mani inancını benimsemesinin (762) ve kendi halkına da kabul ettirmesinin bir sonucu olarak Türkler arasında kullanıma girmiştir.[1]

Alfabe sağdan sola doğru yazılır. Mani alfabesinin Uygurlar tarafından geliştirilmiş şekli, ünlü işaretleri bakımından yetersiz olup bütün Sami dillerindeki alfabelerde olduğu gibi ünlü sistemi a, u ve i'yi karşılayan sembollerle işaretlenmiştir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b Hatice Şirin User, Başlangıçtan Günümüze Türk Yazı Sistemleri, Akçağ, Ankara 2006, s. 42, 45