Günümüz dünyasında Mısır'da Kapitülasyonların Kaldırılmasına İlişkin Büyük Britanya ve Danimarka Arasında Anlaşma çok fazla ilgi ve tartışma yaratan bir konudur. Yıllardır Mısır'da Kapitülasyonların Kaldırılmasına İlişkin Büyük Britanya ve Danimarka Arasında Anlaşma çalışma ve araştırma konusu olmuştur ve zamanla önemi artmıştır. Hem akademik alanda hem de kamuoyunda, Mısır'da Kapitülasyonların Kaldırılmasına İlişkin Büyük Britanya ve Danimarka Arasında Anlaşma toplumun farklı yönleriyle olan ilgisi nedeniyle birçok kişinin dikkatini çekti. Bu makalede, kökeni ve evriminden bugünkü etkisine kadar Mısır'da Kapitülasyonların Kaldırılmasına İlişkin Büyük Britanya ve Danimarka Arasında Anlaşma ile ilgili çeşitli yönleri inceleyeceğiz. Kapsamlı bir analiz aracılığıyla, Mısır'da Kapitülasyonların Kaldırılmasına İlişkin Büyük Britanya ve Danimarka Arasında Anlaşma'in farklı alanları nasıl etkilediğini ve bu konu etrafında hangi perspektiflerin açıldığını derinlemesine anlamaya çalışacağız.
14 Temmuz 1921'de Kopenhag'daki İngiliz ve Danimarka hükûmetleri arasında, Danimarka vatandaşları ile Mısır'daki mahkeme sistemi arasındaki yasal ilişkileri düzenlemek amacıyla bir anlaşma imzalandı. Kanun hükümleri gerektirmediğinden dolayı bu anlaşma için onaylar değiştirilmedi ve 20 Ağustos 1921'de Birleşmiş Milletler Antlaşması ile yürürlüğe girdi.[1]
Kapitülasyonlar sistemi, Batı baskısı sonucunda Osmanlı İmparatorluğu'nun ve diğer bazı Orta Doğu ülkelerinin hukuk sistemine dahil edilmiştir. Bu sistem, bir yabancı vatandaşın bir suçla itham edilmesi halinde, yerel hukuk sistemi tarafından yargılanmamasını, ancak ülkesinin yasalarına uygun olarak yabancı hakimlerden oluşan özel bir mahkeme tarafından yargılanmasını öngörmektedir.
Kapitülasyonlar sistemi, 1882'den itibaren İngiliz yönetimi altında olan Mısır'da da hüküm sürdü. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Mısır'daki İngiliz makamlarına kendi yasal sistemi üzerinde kontrol konularında, Mısır hükûmetine daha fazla hareket özgürlüğü verilmesi yönünde baskı uygulandı. Böylece, İngiliz hükûmeti bazı yasal düzenlemeleri değiştirmeyi kabul etti.
Madde 1'de Danimarka Hükûmeti, İngiliz sistemi altındaki korumaları karşılığında Mısır vatandaşlarına tüm ayrıcalıklarından vazgeçti. Madde 2'de Mısır'daki Danimarka konsolosluk mahkemelerinin kaldırılması için şart koşuldu. Madde 3'te Mısır'daki Danimarka vatandaşlarının İngiliz vatandaşlarıyla aynı ayrıcalıklara sahip olmaları şart koşuldu. Madde 4'te Danimarka konsolosluk temsilcilerinin diplomatik ayrıcalıklarını eskisi gibi korunması hakkında düzenlemeler yapıldı. Madde 5'te ise yeni düzenlemeler kapsamında hangi İngiliz-Danimarka antlaşmalarının geçerli kalacağı belirlenmiştir.[2]