Kandil Dağları

Bu yazıda yıllardır pek çok kişinin dikkatini çeken bir konu olan Kandil Dağları'i inceleyeceğiz. Kandil Dağları, kökeninden modern toplum üzerindeki etkisine kadar tartışma ve tartışma konusu olmuştur. Bu konuyu daha derinlemesine araştırdıkça, bunun farklı alanlardaki etkilerini, aynı zamanda onu çevreleyen ilerlemeleri ve zorlukları keşfedeceğiz. Eleştirel ve analitik bir yaklaşım kullanarak Kandil Dağları'in günümüz dünyasındaki önemini, algımızı ve anlayışımızı nasıl şekillendirdiğini inceleyeceğiz. Bu makale aracılığıyla, Kandil Dağları'e ilişkin daha derin ve daha eksiksiz bir vizyon sunmayı ve okuyucularımızı bunun günümüzdeki önemi ve anlamı üzerinde düşünmeye davet etmeyi umuyoruz.

Kandil Dağları
Çiyayên Qendîlê
قەندیل
جبل قنديل
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik3587 metre
Koordinatlar36°32′28″K 44°59′46″D / 36.54111°K 44.99611°D / 36.54111; 44.99611

Kandil Dağları (Kürtçe: قەندیل / Çiyayên Qendîlê), Irak-İran sınırında yer alan ve yaklaşık 1.500 km uzunluğundaki Zagros Dağları'nın bir bölümünü oluşturan sıradağlar.[1] Dağın büyük kısmı Irak tarafındaki Erbil ilindedir. Akarsular tarafından derin olarak yarılan Kandil'i, hem Irak hem de İran bölümünde faylar sınırlamıştır.[1] Dağlık bir yapıya sahip olan arazi çeşitli bitki ve hayvan türlerini de barındırmaktadır. Zirveleri kar ve buzullarla, etekleri meşe ağaçları, alıç, kiraz eriği, kuşburnu, elma, ahlat, üvez vb. yabani ağaçlar ve çayır otlarıyla kaplıdır.

Dağlar en çok Türkiye ve Irak'ta etkinlik gösteren yasa dışı silahlı örgüt PKK tarafından ana merkez olarak kullanıldıkları için dikkat çekmektedir. 1999'da PKK lideri Abdullah Öcalan'ın yargılanması sırasında PKK tek taraflı olarak ateşkes ilan etti ve bunun bir parçası olarak tüm güçlerini Türkiye Cumhuriyeti topraklarından çekip Kandil dağlarında üsleneceklerini açıkladı.[2] 2004'te PKK'nın silahlı faaliyetlerine yeniden başlaması üzerine dağlar Türk Hava Kuvvetleri tarafından sıklıkla bombardımana tutulmaya başladı ve bu 2012'de Çözüm Süreci'nin başlamasına kadar devam etti. 2015'te Türk savaş uçakları Kandil'i üç yıl sonra ilk defa yeniden bombaladı.[3] Bunun yanında, Kürdistan Özgür Yaşam Partisi'nin (PJAK) de merkezi Kandil'de bulunmaktadır. Günümüzde yaklaşık 5.000 kadar PKK ve PJAK militanı dağlar üzerinde 50 km²'lik bir alanı kontrol etmektedir ve bu alan TSK tarafından sıklıkla bombalanıp İran Silahlı Kuvvetleri tarafından ara sıra topa tutulmaktadır.[4]

Sıradağların en yüksek noktası, 3.587 metre yüksekliğe sahip olan Kuhe Hacı İbrahim dağıdır.

Kaynakça

  1. ^ a b Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
  2. ^ "Chronology of the Important Events in the World/PKK Chronology (1976–2006)". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2011. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015. 
  4. ^ Gunter, Michael M. (4 Kasım 2010). Historical Dictionary of the Kurds (İngilizce). Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-7507-4. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 

Dış bağlantılar