IV. İoannis (Trabzon imparatoru)

Günümüz dünyasında IV. İoannis (Trabzon imparatoru) toplumun çeşitli alanlarında büyük önem kazanmıştır. İster popüler kültüre olan etkisi, ister bilim alanındaki önemi, ister tarihe olan etkisi nedeniyle IV. İoannis (Trabzon imparatoru) her yaştan ve meslekten insanın genel ilgi konusu haline geldi. Bu makalede, IV. İoannis (Trabzon imparatoru) ile ilgili farklı yönleri keşfederek günümüz toplumu üzerindeki etkisini ve zaman içindeki önemini analiz edeceğiz. IV. İoannis (Trabzon imparatoru), kökeninden bugünkü evrimine kadar araştırma ve tartışma konusu olmuş, hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyenlerde büyük ilgi ve merak uyandıran bir konu olmuştur.

IV. İoannis Megas Komninos
Tüm Doğu ve Perateia'nın imparatoru ve otokratı
IV. İoannis'a ait sikke
Trabzon imparatoru
Hüküm süresi26 Nisan 1429 - Nisan 1460
Önce gelenIV. Aleksios
Sonra gelenV. Aleksios
Doğum1404'ten önce
ÖlümNisan 1460
Eş(ler)iBagrationi
Çocuk(lar)ıDespina Hatun
HanedanKomninos Hanedanı
BabasıIV. Aleksios
AnnesiTheodora Kantakuzini

IV. İoannis Megas Komninos (Yunanca: Ιωάννης Δ΄ Μέγας Κομνηνός, Iōannēs IV Megas Komnēnos), (yaklaşık 1403 - 1459), 1429 yılından 1459 yılına kadar Trabzon İmparatorluğu'nun imparatoru. Trabzon imparatoru IV. Aleksios ile karısı Theodora Kantakuzini'nin oğludur.

Hayatı

1426 yılında babasına saldırmış ama saldırı başarısızlığa uğramıştır. Bunun üzerine Gürcistan'a çekilmiştir. Orada Gürcistan Kralı I. Aleksandros'un kızı Bagrationi ile evlenmiştir. Ancak bu evlilik Trabzon için gerekli desteği sağlamamıştır. 1427 yılında Kırım'da bulunan Ceneviz kolonisine gemiyle gitmiş, burada hazırladığı bir kadırga ile 1429 yılında Trabzon'a hareket etmiştir. Babası Aleksios ona karşı yürümüşse de, İoannis bazı asillerin desteğini kazanmayı başarmıştır. Bu asiller, babası çadırında uyurken İoannis'in ajanları tarafından öldürülmesine izin vermişlerdir. İoannis'in kardeşi Aleksandros tahta geçmeyi başaramamış, Ekim 1429 tarihinde İoannis, Trabzon imparatoru olarak ilan edilmiştir.

İoannis, hükümdarlığına babasını öldürenleri cezalandırıp, babasını Metropolitan kilisesine gömerek başlamıştır. Hükümdarlığı, komşu Türkmen ve batıdan gelen Osmanlı akınları ile geçmiştir. 1442 yılında II. Murat, sahilleri yağmalayıp, şehri ele geçirmek üzere bir donanma yollamıştır. Bu saldırı, Trabzon üzerinde çok büyük etki göstermemiş ama ona bağlı Kırım'a saldırılmış ancak Kırım'dan dönerken yaşanan bir fırtına donanmaya hasar vermiştir. Osmanlılar, II. Mehmet'e kadar başka bir saldırıda bulunmamışlardır.

1451 yılında, Bizans İmparatorluğu diplomatı ve tarihçi Georgios Frantzis, Trabzon'a İoannis'in ailesi ya da Gürcü Krallığı ile XI. Konstantinos arasında bir evlilik ayarlamak üzere gelmiştir. Ancak başarılı olmamıştır. 1453 yılında İstanbul'un Fethi'nden sonra Trabzon'a ve Venedik Cumhuriyeti'ne boğazları kullanmasına karşılık ağır vergiler koymuştur. İoannis bu konuda iş birliği yapmamıştır. Bunun üzerine Sultan 1456 yılında Amasya valisini hem kara hem de deniz üzerinden Trabzon'a sefere çıkarmıştır. Bu durumda vergi ödemeyi kabul etmiştir. Osmanlıya karşı komşu prensliklerle ailesi ile evlikler yaptırmıştır. Bunun yanında Roma Katolik Kilisesi ile birleşmeyi kabul etmek karşılığı destek aramıştır. Daha önceki imparatorların aksine Papa IV. Eugenius'un mektubuna cevap vermiştir. 1430'lu yılların sonunda Trabzon Metropoliti, Basel Konsili'ne Bizans din adamları ile beraber katılmıştır.

Fakat, Papalığa bu yaklaşımlar, diğer en önemli Batı güçleri olan ilişkilerle paralellik taşımamıştır. Ceneviz ve Venedik Cumhuriyetleri ile sorunlar yaşanmıştır.

22 Nisan 1459 tarihinden önce yerine David geçmiştir.

Aile

İoannis, iki kere evlenmiştir: Gürcistan Kralı I. Aleksandr'ın kızı Bagrationi ile ismi günümüze ulaşamamış Dawlat Berdi'nin kızı.[1] İlk evliliğinden:

  • Aleksios (1455–1463), Konstantinopolis idam edilmiştir,
  • Theodora, Akkoyunlular hükümdarı Uzun Hasan ile evlenmiştir.
  • Eudokia-Valenza, İtalyan asıllı Syros Lordu Niccolò Crispo'nun karısı (IV. Aleksios'in kızı olma ihtimali de vardır)

Kaynakça

  1. ^ "Profile of Alexios IV and his children in "Medieval Lands" by Charles Cawley". 20 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2010. 

Kaynakça

Resmî unvanlar
Önce gelen:
IV. Aleksios
Trabzon imparatoru
1429-1459 		Sonra gelen:
V. Aleksios