Bu yazımızda güncel bağlamda son derece önem taşıyan Glukokortikoid reseptörü konusuna değineceğiz. Glukokortikoid reseptörü, günümüz toplumunda eğitimin öneminden, tarihteki ilgili bir karakterin yaşamına ve çalışmalarına kadar geniş bir yelpazedeki konulara atıfta bulunabilir. Niteliği ne olursa olsun Glukokortikoid reseptörü hayatımızı önemli ölçüde etkilediği için pek çok kişinin ilgisini çeken bir konu. Bu makale boyunca Glukokortikoid reseptörü'in farklı yönlerini inceleyeceğiz, alaka düzeyini ve farklı bağlamlarda oynadığı rolü analiz edeceğiz. Ayrıca bu konuyla ilgili bilgimizi zenginleştirmek amacıyla konuya ilişkin farklı bakış açılarını ve görüşleri inceleyeceğiz.
Glukokortikoid reseptör (GR), steroid reseptörler ailesine bağlı, 98 kD'luk sitoplazmik bir proteindir.[1] Glukokortikoidler etkilerini glükokortikoid reseptörlerini aktive ederek gösterirler.
Glukokortikoid reseptörü insanda NR3C1 geni tarafından sentezlenir. NR3C1 geni 5. kromozomdadır ve 9 ekzondan oluşmaktadır. Ekzon 1 ve ekzon 2'nin bir kısmında 5'UTR, ekzon 9'da 3'UTR bulunmaktadır.
Ortamda herhangi bir glükokortikoid hormon yokken, glukokortikoid reseptör (GR) hücre sitoplazmasında bazı proteinlere (hsp90, hsp70, FKBP2) bağlı halde bulunmaktadır. Bu proteinler, reseptörün inaktif haldeyken nükleusa geçmesini engellemektedir. Herhangi bir glukokortikoidin (kortizol) bağlanması, bu proteinlerin reseptörden ayrılmasına ve böylece reseptörün aktive olmasına neden olur.[2][3]
Aktif reseptörlerin "transaktivasyon" ve "transrepresyon" adı verilen 2 temel etki mekanizmaları bulunmaktadır. Transaktivasyonda aktif reseptör sitoplazmadan nükleusa geçer. Burada DNA'nın GRE (İngilizce: Glucocorticoid Response Element) bölümüne bağlanarak bazı genlerin ekspresyonunu arttırır veya azaltır. Transrepresyonda aktif reseptör sitoplazmadan nükleusa geçer. Burada NF-κB ve AP-1 gibi transkripsiyon faktörleri ile etkileşerek özellikle immün sistemle ilgili bazı genlerin ekspresyonunu baskılar anti-enflamatuar etki adlanıyor.
GR'in insanda 2 varyantı bulunmaktadır:hGRα ve hGRβ[kaynak belirtilmeli]
Bu iki varyant aynı genden alternatif kesim mekanizmasıyla ekspresse olmaktadır. hGRβ'nın, hGRα üzerinde dominant negatif etkisi olduğu düşünülmektedir.[kaynak belirtilmeli]
![]() | Biyokimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |