Gazne

Günümüz dünyasında, Gazne geniş bir insan kitlesi için büyük önem taşıyan ve ilgi duyulan bir konu haline geldi. Gazne'den ister tanınmış bir kişi olarak, ister Gazne ile ilgili tarihi bir olaydan, ister güncel bir tartışma konusu olarak bahsediyor olalım, onun anlamını ve yansımalarını derinlemesine incelemenin önemi yadsınamaz. Bu makalede, Gazne dünyasını derinlemesine inceleyeceğiz ve farklı yönlerini inceleyerek onun çağdaş toplum üzerindeki önemini ve etkisini anlayacağız.

Başlığın diğer anlamları için Gazni (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Gazne
Şehir
Tapa Sardar'dan görülen Gazne Kalesi.
Tapa Sardar'dan görülen Gazne Kalesi.
Afganistan üzerinde Gazne
Gazne
Gazne
Asya üzerinde Gazne
Gazne
Gazne
Gazne (Asya)
Koordinatlar: 33°32′57″K 68°25′24″D / 33.54917°K 68.42333°D / 33.54917; 68.42333
Ülke Afganistan
İlGazne
Zaman dilimiUTC+4:30

Gazne (Farsça: غزني; Darice: غزنی), Afganistan'ın kuzeyinde, Gazni Vilayeti'nin merkezi olan şehir.[1]

Kent, Afganistan'ın en işlek karayollarının kavşağında kurulmuştur.[1] Güneybatıdan Kalat'a, kuzeydoğudan başkent Kabil'e ve doğudan Gardez'e bağlıdır.[1]

Kelime anlamı "pırlanta" olan Gazne şehri zengin bir tarihe sahiptir. Gazne Kalesi, Gazne Minareleri, Sultan III. Mesud'un sarayı ve diğer kültürel hazineler yüzyıllardır gezginleri şehre çekmiştir. 2013 yılında ISESCO tarafından İslam dünyası kültür başkenti seçilmiştir.[2]

İslamiyet öncesi dönemde bölgede Budizm ve Hinduizm inanışlarına sahip kabileler yaşamıştır.[3] 7. yüzyılda İslamiyeti getiren müslüman Arapları, 9. yüzyılda Saffârîler takip etmiştir. 10. yüzyılda Sebük Tegin tarafından Gazneliler Devleti'nin başkenti yapılmıştır. Şehir Gurlular tarafından yıkılmıştır, ama tekrar inşa edilmiştir. Timurlular ve Delhi Sultanlığı dahil birçok yerel gücün eline geçmiştir. Son olarak Hotakîlere ve onun devamı olan Dürrânîlere, yani modern Afganistan'a geçmiştir.[3]

İklim

 Gazne iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 16,0 17,8 24,8 28,0 33,0 36,3 36,7 35,6 32,5 29,9 21,2 16,6 36,7
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 0,6 2,3 10,0 18,0 23,7 29,2 30,8 30,5 26,5 19,0 12,6 5,4 17,4
Ortalama sıcaklık (°C) −5,9 −4,4 3,8 11,0 16,3 21,4 23,3 22,2 16,9 10,3 4,0 −1,8 9,8
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −10,6 −9 −1,5 4,2 8,1 12,4 15,1 14,1 8,3 2,2 −2,5 −6,6 2,8
En düşük sıcaklık (°C) −33,5 −29,2 −17,5 −5,8 0,0 5,0 7,7 2,0 −3,5 −6 −13,8 −33,2 −33,5
Ortalama yağış (mm) 40,2 53,9 70,9 49,9 19,7 1,9 14,1 4,7 0,5 4,1 11,3 25,8 297
Kaynak: Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi


Kaynakça

  1. ^ a b c Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
  2. ^ "Ghazni To Be Islamic Capital Of Culture". RadioFreeEurope/RadioLiberty. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018. 
  3. ^ a b Richards, J.F. (1974). "The Islamic frontier in the east: Expansion into South Asia". Journal of South Asian Studies. 4 (1). ss. 91-109. doi:10.1080/00856407408730690. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Gazne ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.