Diyarbakır'da 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri

Bu makale, günümüzde büyük önem taşıyan ve ilgi duyulan Diyarbakır'da 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri konusunu ele alacaktır. Diyarbakır'da 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri, etkisi toplumun çeşitli alanlarına yayıldığı için kamuoyunun geniş bir kesiminin dikkatini çeken bir konudur. Sonraki birkaç satırda, kökeninden bugünkü etkisine kadar Diyarbakır'da 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri ile ilgili farklı yönler analiz edilecektir. Diyarbakır'da 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri ile ilgili araştırma ve çalışmaların yanı sıra alandaki uzmanların ifadeleri de incelenecek. Amaç, okuyucuya Diyarbakır'da 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri hakkında eksiksiz ve güncel bir görünüm sunmak, böylece bu konunun derinlemesine ve küresel bir şekilde anlaşılmasına olanak sağlamaktır.

Diyarbakır
Seçmen sayısı	1.147.014
Sandık sayısı	3.685
YSP	8 / 12
AK Parti	3 / 12
CHP	1 / 12

2023 Türkiye genel seçimleri ve 2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi (resmî adlarıyla 28. dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri ve Türkiye cumhurbaşkanı seçimi) Diyarbakır ilinde yapılmıştır. Milletvekilliği ve Cumhurbaşkanlığı sonuçları YSK kesin sonuç verisi iken, il bazlı seçim sonuçları YSK'nin Sandık Sonuçları Paylaşım Sistemi (SSPS) verileridir.^[1][2]

Arka plan

Ana madde: Diyarbakır'da 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri

2018'de yapılan seçimde 12 milletvekili çıkarabilen Diyarbakır ilinin 9 milletvekili Halkların Demokratik Partisi'ne, 3 milletvekili ise Adalet ve Kalkınma Partisi'ne aitti. Bu seçime katılım %83,55 oranlarında gerçekleşmişti.

Genel seçim

Diyarbakır ili seçim çevresinde 19 siyasi parti ve 1 bağımsız aday seçimlere katılmıştır. Diğer illerde aday gösteren Adalet Birlik Partisi, Anavatan Partisi aday çıkarmazken, Emek ve Özgürlük İttifakı bileşeni olan Türkiye İşçi Partisi, ATA İttifakı bileşenleri olan Adalet Partisi ve Zafer Partisi resmi olarak aday çıkarmamıştır. Millet İttifakı protokolü gereği Cumhuriyet Halk Partisi 2. sıra adayı DEVA Partisi'ne, 3. sıra adayı ise Saadet Partisi'ne ayrılmıştır.^[3][4]

d • t 

Toplam seçmen sayısı						Toplam sandık sayısı
1.147.014 [a 1]						3.685 [a 1]
Sonuçlar
İttifak	Kıs.		Parti	Çevre oyu	Gümrük oyu	İttifakın oyu	Toplam	Oy oranı	MV sayısı	Adaylar[6]	İttifakın toplam oyu
Emek&Özg. İt.
		YEŞİL SOL	Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi	561.272	3.064	7	564.336	%&0000000000000060.80000060,8	8	1. Berdan Öztürk Y 2. Halide Türkoğlu Y 3. Osman Cengiz Çandar Y 4. Adalet Kaya Y 5. Serhat Eren Y 6. Sevilay Çelenk Özen Y 7. Mehmet Kamaç Y 8. Ceylan Akça Cupolo Y 9. Mehmet Emin Aktar 10. Azad Barış 11. Sorgül Aytek Avşar 12. Samet Mengüç	—
Cumhur İttifakı		AK Parti	Adalet ve Kalkınma Partisi	201.339	13.737	2.107	215.076	%&0000000000000023.20000023,2	3	1. Mehmet Galip Ensarioğlu Y 2. Mehmet Said Yaz Y 3. Suna Kepolu Ataman Y 4. Ayşegül Biçer 5. Aziz Alper Biten 6. Abdulvahit Güvensen 7. Feyzullah Şimşek 8. Hatice Seydaoğlu 9. Abdurrahman Kikizade 10. Tahsin Arslan 11. Muhammed Ahmet Mahsum Melikoğlu 12. Seyid Kutup Yıldırım	245.306 (%&0000000000000026.40000026,4)
		YENİDEN REFAH	Yeniden Refah Partisi	14.032	363		14.395	%&0000000000000001.5500001,55		1. Ali Erdem 2. Mehmet Ali Ayhan 3. Mehmet Gümüş 4. Mehmet Zafer Hatipoğlu 5. Nezihe Taşkın 6. Mehmet Akif Babatlı 7. Şükrü Dinç 8. Abdurrahman Zengin 9. Mehmet Aras 10. Kerem Demir 11. Yusuf Demirkol 12. Kadir Aytemür
		MHP	Milliyetçi Hareket Partisi	10.307	3.432		13.739	%&0000000000000001.4800001,48		1. Hasan Özmen 2. Ahmet Güzel 3. Zülküf Aslan 4. Gülşah Süvarioğlu 5. Feyzi Yiğitkan 6. İlknur Yılmaz 7. Ahmet Tuncalp 8. Mahsum Yılmaz 9. Abdurrahman Mustafa Uğurlu Köprü 10. Gökalp Kayacan 11. Osman Sağsöz 12. Serkan Alyaprak
		BBP	Büyük Birlik Partisi	1.955	141		2.096	%&0000000000000000.2300000,23		1. Günay Yay 2. Emine Tutuş 3. Abbas Okman 4. Cengiz İdem 5. Şeyhmus Sakallı 6. Kader Aydın 7. Beritan Okman 8. Cahit Güzel 9. Hikmet Giray 10. Baran Can 11. Hava Solmaz 12. Abdulsamet Şengün
Millet İttifakı		CHP	Cumhuriyet Halk Partisi	69.014	7.287	688	76.301	%&0000000000000008.2300008,23	1	1. Mustafa Sezgin Tanrıkulu Y 2. Ali İhsan Merdanoğlu (D) 3. Abdurrahman Ergin (S) 4. Cevdet Nasıranlı 5. İsmail Akyıl 6. Gönül Özel 7. Laleş Ertuğrul Uysal 8. Esra Arslan 9. Mahir Yılmaz 10. Mehmet Ali Özmen 11. Zeynep Deniz Erk 12. Özlem Kaya	97.413 (%&0000000000000010.50000010,5)
		İYİPARTİ	İYİ Parti	20.016	1.096		21.112	%&0000000000000002.2800002,28		1. Vejdin Ensarioğlu 2. Mustafa Şenay Canoruç 3. Erdal Yılmaz 4. Hüseyin Güran 5. Seçil Akin 6. Mehmet Emin Ekin 7. Ahmet Başari 8. Kenan Kaya 9. Emrullah Çeri 10. Yakup Özkaya 11. Nazım Kaya 12. Erkan Yılmaz
Sosyalist Güç Birliği		SOL	SOL Parti	5.237	48	147	5.285	%&0000000000000000.5700000,57		1. Mehmet Aydoğan 2. Güldane Pekdoğan 3. Aşkın Kaleci 4. Coşkun Aydın Sucu 5. Ali Boran 6. Naci Demir 7. Mehmet Tetik 8. Mustafa Kömüş 9. İsmail Kamacı 10. Adil Göyce 11. Emrah Tuzci 12. Ender Tuna	6.689 (%&0000000000000000.7200000,72)
		TKP	Türkiye Komünist Partisi	1.018	29		1.047	%&0000000000000000.1100000,11		1. Ömer Necmi Hatipoğlu 2. Zülküf Hatunoğlu 3. Zeynep Demirel Hatunoğlu 4. Evindar Türk 5. Helin Kaya 6. Abuzer Görgüç 7. Kaan İnceler 8. Ayşe Bulut 9. Ugan Gürlek 10. Damla Baytekin 11. Yasin Akincir 12. Leyla Beyaztaş
		TKH	Türkiye Komünist Hareketi	348	9		357	%&-1000000000000000.0400000,04		1. Gökmen Kılıç 2. Banu Yurttaş 3. Vedat Karahan 4. Nursel Kararlı 5. Bayram İpekçi 6. Fatih Er 7. Mert Yağmur 8. Senem Baydemir 9. Birhat Acar 10. Gülden Bilgili 11. Ramazan Denizhan 12. Ali Avcı
—		MEMLEKET	Memleket Partisi	3.835	251	—	4.086	%&0000000000000000.4400000,44		1. Atilla Ece 2. Nacati Günay 3. Veysi Esen 4. Mehmet İrfan Seyitoğulları 5. Muhammed Murat Güloğlu 6. Zülküf Arda Çoban 7. Ulaş Alkan 8. İrem Aykaç 9. Süleyman Kaplan 10. Uğur Kabancı 11. Yonca Yişin 12. Barış Pamukçu	—
—		HAK-PAR	Hak ve Özgürlükler Partisi	1.792	22	—	1.814	%0,20		1. Düzgün Kaplan 2. Cafer Sterk 3. Berin Eren 4. Salahattin Yalçın 5. Hasan Barak 6. Vasıf Kahraman 7. Heval Yılmaz Temel 8. Paşa Akdoğan 9. Mustafa Okumuş 10. Sidar Karakaş 11. Mustafa Vural 12. Azize Akçan	—
—		BĞMSZ	Mehmet Tonğut	1.604	0	—	1.604	%&0000000000000000.1700000,17			—
—		YP	Yenilik Partisi	1.150	3	—	1.153	%&0000000000000000.1200000,12		1. Reşat Güngör 2. Turhan Kaya 3. Sedat Şimşek 4. Doğan Kale 5. Buğra Bal 6. Ömer Taşar 7. Kadir Karakaş 8. Sergen Demir 9. Recep Güler 10. Mehmet Halis Çelik 11. Cengiz Yılmaz 12. Adem Yıldız	—
—		GENÇPARTİ	Genç Parti	875	34	—	909	%0,10		1. Nuray İrem Bölükbaşı 2. Elif Muratakan 3. Vedat Diri 4. Furkan Çimen 5. Ozan Tokcan 6. Fatma Türkoğlu 7. Cihat Canlı 8. Sercan Baykuş 9. Murat Elmacıoğlu 10. Akar Sümbül 11. Erdoğan İlhan Özdemir 12. Nurcan Sezen	—
—		GBP	Güç Birliği Partisi	724	15	—	739	%&-1000000000000000.0800000,08		1. Ensari Büyükhan 2. Eşraf Haşimi 3. Şahabettin Gülmüş 4. Hasan Karaaslan 5. Osman Abakay 6. Ercan Erten 7. Pınar Uzar 8. Ahmet Kızılaslan 9. Baver Baykara 10. Mehmet Kurt 11. Abdurrahman Kurt 12. Selim Büyükhan	—
—		HKP	Halkın Kurtuluş Partisi	617	14	—	631	%&-1000000000000000.0700000,07		1. Durmuş Pala 2. Abdurrahman Kaya 3. Sezer Ferah 4. Sevim Işık 5. Doğan Boyraz 6. İbrahim Yıldız 7. İbrahim Kaya 8. Orhan Göl 9. Mehmet Kaya 10. Efkan Koçaklı 11. Abdullah Deniz 12. Halil Erdoğdu	—
—		VATAN	Vatan Partisi	595	21	—	616	%&-1000000000000000.0700000,07		1. Ferdi Tanhan 2. Giyasettin Mahmutoğlu 3. İbrahim Çağrı Yıldız 4. Necmettin Anar 5. İbrahim Çoğaşlıoğlu 6. Mehmet Haluk Mıhalioğlu 7. Mehmet Fırat Kırboğa 8. Hamdiye Bayrak 9. Mehmet Haştak 10. Sabahat Arslan 11. Cem Dağlıoğlu 12. Rüveyda Mankan	—
—		MİLLET	Millet Partisi	503	20	—	523	%&-1000000000000000.0600000,06		1. Hüseyin Uyar 2. Mehmet Ateş 3. Ali Işık 4. Bahri Altın 5. Mehmet Diner 6. Uğur Özdemir 7. Mehmet Göktekin 8. Zekeriya Nacar 9. Necdet Zorlutuna 10. Nurettin Çakıroğlu 11. Erdal Çelik 12. Celal Toklu	—
—		Milli Yol	Milli Yol Partisi	363	5	—	368	%&-1000000000000000.0400000,04		1. Mehmet Ali Kara 2. Serhat Yılmaz 3. Nuri Padır 4. Osman Çavuş 5. Ramazan Cançelik 6. Hasan Çavuş 7. Yusuf Karataş 8. Ali Çetinkaya 9. Faysal Göçlü 10. Şerif Polat 11. Abdulkadir Furat 12. Gültekin Atam	—
Toplam				896.596	30.911	2.949	927.507	%100	12
Geçersiz ya da boş						40.739
Katılım oranı						%81,72 (%1,83)
Kaynak: YSK 3 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlçelere göre sonuçlar

Partiler	Bağlar	Bismil	Çermik	Çınar	Çüngüş	Dicle	Eğil	Ergani	Hani	Hazro	Kayapınar	Kocaköy	Kulp	Lice	Silvan	Sur	Yenişehir	Toplam[b 1]
YEŞİLSOL	134.776	43.972	6.586	20.185	923	8.358	4.703	38.808	5.665	5.091	139.848	6.121	8.923	11.158	31.314	28.639	66.195	561.265
AK PARTİ	38.033	9.899	11.370	10.329	2.613	4.280	3.150	16.257	5.142	1.221	44.937	967	5.806	1.458	7.511	11.286	25.217	199.476
CHP	13.277	3.813	2.289	1.576	913	1.005	663	5.403	640	315	21.393	361	1.042	679	2.097	2.875	10.137	68.478
İYİ PARTİ	3.653	530	736	359	262	1.528	350	1.709	262	77	4.988	76	214	211	431	919	3.559	19.864
YRP	2.647	887	661	309	191	339	106	971	530	50	3.726	62	218	135	376	834	1.862	13.904
MHP	1.511	505	488	629	198	198	146	1.175	189	387	1.734	118	201	278	495	482	1473	10.207
SOL	1.175	335	113	151	34	97	84	500	61	41	1.187	39	76	72	209	298	648	5.120
MEMLEKET	893	146	130	95	39	63	48	283	55	36	959	24	71	91	167	115	620	3.835
BBP	302	142	85	58	27	37	32	376	39	12	360	14	56	23	70	72	234	1.939
HAK-PAR	371	90	75	42	23	48	37	121	26	6	495	5	78	13	64	84	214	1.792
Tonğut	218	5	10	46	1	403	151	21	8	1	373	5	4	5	5	119	229	1.604
YP	250	79	30	52	4	37	12	92	29	13	237	13	38	22	57	55	130	1.150
TKP	197	42	42	20	18	34	19	85	8	8	259	6	23	20	40	51	121	993
GENÇPARTİ	199	32	23	25	5	22	12	57	14	7	216	7	15	21	33	44	143	875
GBP	120	26	21	30	12	49	27	129	14	6	115	9	34	5	30	33	64	724
HKP	99	26	49	22	20	19	19	77	11	5	121	3	27	6	30	28	55	617
VATAN	112	25	33	23	16	21	12	57	18	5	119	5	19	12	11	28	79	595
MİLLET	109	11	22	10	5	47	18	30	7	0	122	1	4	3	8	19	87	503
MİLLİYOL	59	8	11	10	11	10	5	88	2	3	83	0	11	5	11	16	30	363
TKH	73	17	18	7	8	12	6	30	9	5	67	2	10	5	11	13	50	343
Cumhur İt.	347	98	114	83	26	36	36	248	58	22	398	18	59	11	141	126	286	2.107
Millet İt.	100	29	24	13	13	15	12	81	3	7	162	27	26	9	31	38	98	688
S. Güç Bir.	25	7	3	1	2	1	5	7	0	0	30	1	2	4	13	9	37	147
Emek&Öz.	2	0	1	0	0	0	0	0	0	0	1	0	0	0	3	0	0	7

Seçilenler ve oy dağılımı

Oy dağılımı
HDP / YSP			%60.8
2018			%65.5
AK Parti			%23.2
2018			%21.4
CHP			%8.23
2018			%2.50
İYİ Parti			%2.28
2018			%2.80
MHP			%1.48
2018			%1.4
Diğer			%4.01
2018			%6.40

14 Mayıs 2023 Pazar günü yapılan seçimlerin ardından seçilen 28.Dönem Diyarbakır milletvekilleridir.

Vekil	Parti	Vekil	Parti
Berdan Öztürk	Yeşil Sol Parti	Mehmet Kamaç	Yeşil Sol Parti
Halide Türkoğlu	Yeşil Sol Parti	Ceylan Akça Cupolo	Yeşil Sol Parti
Osman Cengiz Çandar	Yeşil Sol Parti	Mehmet Galip Ensarioğlu	Adalet ve Kalkınma Partisi
Adalet Kaya	Yeşil Sol Parti	Mehmet Said Yaz	Adalet ve Kalkınma Partisi
Serhat Eren	Yeşil Sol Parti	Suna Kepolu Ataman	Adalet ve Kalkınma Partisi
Sevilay Çelenk Özen	Yeşil Sol Parti	Mustafa Sezgin Tanrıkulu	Cumhuriyet Halk Partisi

Cumhurbaşkanlığı seçimi

1. tur
Kılıçdaroğlu			%72.0
2018			%0
Erdoğan			%26.5
2018			%27.4
Oğan			%1.26
2018			%0
İnce			%0.31
2018			%6.15

2. tur
Kılıçdaroğlu			%71.7
1. tur			%72.0
Erdoğan			%28.3
1. tur			%26.5

d • t 

1. tur seçmen sayısı / sandık sayısı				2. tur seçmen sayısı / sandık sayısı
1.147.014 / 3.685 [a 1]				1.148.270 / 3.685 [a 1]
Adaylık				1. tur		2. tur
Kıs.		İttifak/Parti	Aday	Oy sayısı	Oy oranı	Oy sayısı	Oy oranı
	MİLLET	Millet İttifakı	Kemal Kılıçdaroğlu	651.775	%72,0	611.981	%&0000000000000071.70000071,7
	CUMHUR	Cumhur İttifakı	Recep Tayyip Erdoğan	239.837	%&0000000000000026.50000026,5	242.074	%&0000000000000028.30000028,3
	ATA	ATA İttifakı	Sinan Oğan	11.391	%&0000000000000001.2600001,26	—	—
	MEMLEKET	Memleket Partisi	Muharrem İnce	2.815	%&0000000000000000.3100000,31	—	—
Toplam				905.818	%100	854.055	%100
Geçersiz ya da boş				31.236		17.784
Katılım oranı				%81,87		%76,09
Kaynak: YSK 1. tur / YSK 2. tur 5 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlçelere göre sonuçlar

1. tur

Adaylar	Bağlar	Bismil	Çermik	Çınar	Çüngüş	Dicle	Eğil	Ergani	Hani	Hazro	Kayapınar	Kocaköy	Kulp	Lice	Silvan	Sur	Yenişehir	Toplam[b 1]
Kılıçdaroğlu	151.915	48.324	9.221	22.268	2.146	10.917	5.871	46.296	6.284	5.569	166.969	6.690	10.147	12.106	34.342	32.549	80.161	651.775
Erdoğan	45.472	12.547	13.398	11.761	3.103	5.481	3.713	20.173	6.400	1.719	53.799	1.206	6.617	1.844	8.724	13.660	30.220	239.837
Oğan	2.524	396	360	235	135	264	110	720	223	140	2.571	82	307	437	521	357	2.009	11.391
İnce	559	150	170	105	55	108	78	307	72	25	537	27	80	40	105	132	265	2.815

2. tur

Adaylar	Bağlar	Bismil	Çermik	Çınar	Çüngüş	Dicle	Eğil	Ergani	Hani	Hazro	Kayapınar	Kocaköy	Kulp	Lice	Silvan	Sur	Yenişehir	Toplam[b 1]
Kılıçdaroğlu	142.588	46.285	8.243	20.137	2.015	9.747	5.297	42.478	5.737	5.177	158.251	6.261	9.242	11.852	32.653	30.127	75.891	611.981
Erdoğan	45.240	12.860	13.899	11.754	3.298	5.403	3.868	20.827	6.437	1.704	53.518	1.382	6.869	2.027	8.899	13.607	30.482	242.074

Notlar

Seçmen sayısı

1. ^ ^{a b c d} Cezaevi olan yerlerde "Sandıklardaki Kayıtlı Seçmen sayısı" na cezaevi kayıtlı seçmen sayısı dahil edilmiştir.^[5]

İlçe bazlı sonuçlar

1. ^ ^{a b c} İlçe bazlı sonuçlar YSK'nın SEÇSİS sisteminden alınmıştır. Gümrük ve yurtdışı oylarını kapsamayabildiğinden resmi sonuçlardan farklılık gösterebilir.^[5]

Kaynakça

1. ^ CUMHURBAŞKANI VE 28.DÖNEM MİLLETVEKİLİ GENEL SEÇİMİ DIYARBAKIR İLİ SEÇİM ÇEVRESİ 30 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., YSK
2. ^ Sandık sonuçları ve tutanaklar 26 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., YSK
3. ^ Milletvekili Aday Listemiz 9 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ali Babacan Resmi Twitter Sayfası
4. ^ 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri Adaylarımız 9 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Saadet Partisi Resmi Twitter Sayfası
5. ^ ^{a b} "Sandık sonuçları ve tutanaklar". YSK. 10 Haziran 2023. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2023. 
6. ^ MİLLETVEKİLİ SEÇİMLERİ KESİN ADAY LİSTESİ 21 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., YSK