Büyük yarasalar

Bu yazımızda son yıllarda ilgi çeken bir konu olan Büyük yarasalar konusuna değineceğiz. Ortaya çıkışından bu yana, Büyük yarasalar farklı hedef kitlelerin dikkatini çekerek sonuçları hakkında tartışmalara ve düşüncelere yol açtı. Yıllar boyunca Büyük yarasalar, bu olguya ilişkin anlayışımızın genişletilmesine katkıda bulunan, alandaki uzmanların araştırma ve analiz konusu olmuştur. Bu vesileyle, Büyük yarasalar'in analizini farklı perspektiflerden ele alarak tarihsel, sosyokültürel, politik ve ekonomik boyutlarını inceleyeceğiz. Aynı şekilde, Büyük yarasalar'in çağdaş toplum üzerindeki etkisini ve düşünme ve hareket etme biçimlerimizi nasıl şekillendirdiğini incelemekle ilgileniyoruz. Bununla, bugün çok alakalı olan bu konu üzerinde düşünmeye ve diyaloğa davet eden kapsamlı bir Büyük yarasalar vizyonu sunmaya çalışıyoruz.

Büyük yarasalar
Uçarköpek (Pteropus vampyrus)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Chiroptera (Yarasalar)
Gray, 1821
Alt takım: Megachiroptera (Büyük yarasalar)
Dobson, 1875
Familya: Pteropodidae
Alt familyalar

Nyctimeninae
Cynopterinae
Harpiyonycterinae
Macroglossinae
Pteropodinae
Rousettinae
Epomophorinae

Büyük yarasalar (Megachiroptera) Yarasalar takımının bir alt takımıdır ve kanat ayaklıgiller (Pteropodidae) familyasını içerir.

Fiziksel özellikler

Pteropus conspicillatus

Büyük yarasalar alt takımında sınıflandırılan yarasaların hepsi adlandırmanın aksine büyük değildirler. En küçük türünün boyu 6 cm civarındadır ve birçok küçük yarasalar alt takımında bulunan yarasadan küçüktür.[1] En büyük türlerin ise kanat genişliği 1,7 metreye ve ağırlıkları da 1,6 kg'a ulaşır.[2] Bu yarasaların çoğunun gözleri büyüktür ve dolayısıyla alacakaranlıkta ve mağaralarla ormanların içinde görerek de yollarını bulabilirler.

Koku duyuları mükemmeldir. Küçük yarasalar alt takımında bulunan yarasaların aksine büyük yarasalar ekolokasyon kullanmazlar. Tek istisna, yüksek perdeli çıtırtı sesleriyle mağaralarda yolunu bulan Rousettus egyptiacus türüdür.

Davranış ve ekoloji

Büyük yarasalar meyve yiyerek ve çiçeklerden nektar emerek beslenirler. Genellikle meyveleri ezerek yalnızca sularını tüketirler. Dişleri sert meyvelerin kabuklarını ısırabilecek şekilde uyum sağlamıştır.

Meyve yiyen yarasalar yedikleri meyvelerin tohumlarını dışarı tükürdüklerinden bitkilerin üremesine yardımcı olurlar. Nektar emen yarasalar da taşıdıkları polenlerle çiçeklerin üremesinde yardımcıdırlar. Uzun dilleriyle çiçeklerden aldıkları polenleri bir sonraki çiçeğe taşırlar. Bitkiler ile yarasalar arasındaki bu ilişki bir mutualizm örneğidir. Bu ilişkiden yararlanan bitkiler arasında Adansonia cinsinden baobablar ve Kigelia cinsi bitkiler sayılabilir.

Sınıflandırma

Pteropus personatus türü bir yarasanın başı.
Pteropus livingstonii

Yarasaların tek bir soydan geldiği görüşü büyük yarasalar ve küçük yarasalar olarak iki alt takım hâlinde sınıflandırılmalarında görülmektedir. Bu varsayıma göre yaşayan tüm büyük ve küçük yarasalar uçabilen tek bir atadan evrimleşmişlerdir.

Ancak başka görüşler de bulunmaktadır ve günümüzde de bu konu tartışmalıdır. Örneğin 1980'lerde ve 1990'larda bazı araştırmacılar görsel yolların benzerliğine dayanarak büyük yarasaların primatlara küçük yarasalardan daha yakın akraba olduklarını ve iki grup yarasanın yakınsak evrim yoluyla uçuş yeteneğini kazandıklarını öne sürdüler.[3] Buna karşın son dönemde yapılan genetik araştırmalar, uzun zamandan beri süregelen görüşü, yani tüm yarasaların aynı klâd içinde yer aldığını desteklemektedir.[4][5] Diğer çalışmalar da küçük yarasaların bazı familyalarının (nal burunlu yarasagiller, Rhinopomatidae ve Megadermatidae gibi) evrimsel açıdan diğer küçük yarasalardan çok, büyük yarasalara yakın olduklarını göstermiştir.[4][6]

Türler

Kanat ayaklıgiller familyası 186 türü kapsayan 44-46 arası cinsi içeren yedi alt familyaya ayrılmıştır:

FAMILYE PTEROPODIDAE

Kaynakça

  1. ^ Bakınız Taphozous mauritianus. Garbutt, Nick. "Mauritian Tomb Bat." Mammals of Madagascar: A Complete Guide. Yale University Press. 2007. p. 67. 4 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Nowak, R. M., editor (1999). Walker's Mammals of the World. Vol. 1. 6th edition. Pp. 264-271. ISBN 0-8018-5789-9
  3. ^ Pettigrew JD, Jamieson BG, Robson SK, Hall LS, McAnally KI, Cooper HM (1989). "Phylogenetic relations between microbats, megabats and primates (Mammalia: Chiroptera and Primates)". Philosophical Transactions of the Royal Society of London, Series B, Biological Sciences. 325 (1229). ss. 489-559. doi:10.1098/rstb.1989.0102. 
  4. ^ a b Eick, GN, Jacobs, DS, Matthee, CA (Eylül 2005). "A nuclear DNA phylogenetic perspective on the evolution of echolocation and historical biogeography of extant bats (chiroptera)" (Ücretsiz tam metin). Molecular Biology and Evolution. 22 (9). ss. 1869-86. doi:10.1093/molbev/msi180. PMID 15930153. 13 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2012. 
  5. ^ Simmons NB, Seymour KL, Habersetzer J, Gunnell, GF (14 Şubat 2008). "Primitive Early Eocene bat from Wyoming and the evolution of flight and echolocation". Nature. 451 (7180). ss. 818-21. doi:10.1038/nature06549. PMID 18270539. 23 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2012. recent studies unambiguously support bat monophyly 
  6. ^ Adkins RM, Honeycutt RL (1991). "Molecular phylogeny of the superorder Archonta" (PDF). Proceedings of the National Academy of Sciences of the U.S.A. 88 (22). ss. 10317-10321. doi:10.1073/pnas.88.22.10317. PMC 52919 $2. PMID 1658802. 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Temmuz 2012.