Günümüz dünyasında Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti, dünya çapında milyonlarca insanın dikkatini çeken, yinelenen bir temadır. İlgisi sınırları aşmış ve etkisi çeşitli alanlarda hissedilmiştir. Ortaya çıkışından bu yana, Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti hem uzmanların hem de hayranların ilgisini çekmiş, anlamını ve toplum üzerindeki etkisini anlamaya çalışan tartışmalara, araştırmalara ve düşüncelere yol açmıştır. Zamanla Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti kimseyi kayıtsız bırakmayan, yerleşik algı ve inançlara meydan okuyan bir olguya dönüştü. Bu yazıda Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'in farklı bağlamlardaki etkisini ve günlük yaşam üzerindeki etkilerini yakından inceleyeceğiz.
Arnavutluk Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1944-1992 | |||||||||||||||
Arnavutluk'un 1956-1990 yılları arası haritası | |||||||||||||||
Başkent | Tiran | ||||||||||||||
Resmî din | Devlet ateizmi[1] | ||||||||||||||
Demonim | Arnavut | ||||||||||||||
Hükûmet | Hocaist sosyalist cumhuriyet | ||||||||||||||
Arnavutluk Emek Partisi Birinci Sekreteri | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Yasama organı | Halk Meclisi | ||||||||||||||
Tarihî dönem | Soğuk Savaş | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
Yüzölçümü | |||||||||||||||
• Toplam | 28.748 km2 | ||||||||||||||
Nüfus | |||||||||||||||
• Sayılan | 3072.000 | ||||||||||||||
Para birimi | Arnavut leki | ||||||||||||||
|
Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti (Arnavutça: Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë), Arnavutluk'un sosyalist devlet yönetimi dönemdeki 1946-1992 yılları arasında resmi adı idi.[2] Devletin adı önceden 1946-1976 arasında Arnavutluk Halk Cumhuriyeti idi, fakat Stalin'in ölümü sonrası oluşan uluslararası ayrımın etkisiyle (Örneğin Çin Sovyet ayrılığı) ismin önüne "sosyalist" kelimesini eklenmiştir.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Arnavutluk'ta İtalyan ve Alman işgalinden kurtulduğunda, Enver Hoca önderliğinde özel mülkiyetin kaldırıldığı, işçi sınıfının iktidara geldiği ve proletarya diktatörlüğü kapsamında sosyalist bir yönetim kuruldu. Arnavutluk'un başlangıçta Sovyetler Birliği ve diğer Doğu Bloku ülkeleri ile yakın ilişkileri bulunmaktaydı. Ancak Destalinizasyon'dan (1956) sonra revizyonizm ile suçladığı Sovyetler Birliği ile görüş ayrılığı yaşadı, iki ülke arasındaki ilişkiler gerildi ve Çin ile ittifak kurdu. İktidarda olan Arnavutluk Emek Partisi, Stalin sonrası durumu eleştirerek, kendisini teorik anlamda Marksizm-Leninizme sadık kaldığını duyurdu. 1968 yılında Arnavutluk Varşova Paktı'ndan ayrıldı. 1976 yılında Mao'nun ölümünden sonra, Arnavutluk kendisini diğer devletlerden izole etmeye başladı. 1985 yılında Hoca'nın ölümünden sonra komünist yönetim çözülmeye başladı. 1991 yılında serbest piyasa ekonomisine geçildi.
Arnavutluk ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |