Arnavutluk-Sırbistan ilişkileri

Bu yazıda Arnavutluk-Sırbistan ilişkileri'den ve onun modern toplum üzerindeki etkisinden bahsedeceğiz. Arnavutluk-Sırbistan ilişkileri bugün büyük önem taşıyan bir konudur ve çeşitli alanlarda sürekli tartışmalara yol açmıştır. Arnavutluk-Sırbistan ilişkileri, ortaya çıkışından bu yana hem uzmanların hem de hayranların ilgisini çekti ve ona anlam ve anlayış kazandırmaya çalışan sonsuz görüş ve teoriler üretti. Yıllar boyunca Arnavutluk-Sırbistan ilişkileri, gerçek anlamını ve günlük yaşam üzerindeki etkilerini deşifre etmeye çalışan çalışmaların, araştırmaların ve analizlerin konusu olmuştur. Bu makalede Arnavutluk-Sırbistan ilişkileri'e ve onun çağdaş dünyadaki rolüne dair farklı bakış açılarını inceleyeceğiz, onun birçok yönünü ve içinde yaşadığımız gerçekliği nasıl şekillendirdiğini analiz edeceğiz.

Arnavutluk–Sırbistan ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Albania ve Serbia

Arnavutluk
Sırbistan

Arnavutluk ve Sırbistan arasındaki ilişkiler, bir dizi tarihi ve siyasi olay nedeniyle karmaşık ve büyük ölçüde düşmanca olmuştur.

Arnavutluk'un Belgrad'da büyükelçiliği vardır.[1] Sırbistan'ın Tiran'da büyükelçiliği vardır.[2] Her iki ülke de Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması (CEFTA) ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'nın (KEİ) tam üyesidir.

Tarih

Osmanlı dönemi

Geç Osmanlı döneminde, Sırp diplomat Ilija Garašanin, "Doğu Sorunu'na" sözde çözüm olarak Arnavut Katolik unsurunu elde etmek amacıyla Mirdita'nın başrahibi Monsenyör Gasper Krasniqi ile temasa geçti.[3] Ancak amaçları farklıydı. Garašanin bu temasları bir Sırp çıkışının Adriyatik Denizi'ne çıkışının gerçekleştirilmesi için bir araç olarak görürken, Krasniqi, Sırbistan'ın Arnavutluk'un siyasi özgürlüğü ve bağımsızlığı için Türklere karşı başta Mirdita olmak üzere Arnavut Katolik topluluğunun bir devrimini organize etmesine yardımcı olmak için çaba sarf etti.

Balkan Savaşları

Balkan Savaşlarının başlangıcında, Sırp siyasetinin önemli stratejik hedeflerinden biri, Adriyatik Denizi'ne bir koridor elde etmekti, bu nedenle niyeti, müttefiki Yunanistan Krallığı ile ortak bir sınırı paylaşmak ve böylece bağımsız Arnavut devletini inkâr etmekti.[4][5] Birinci Balkan Savaşı'nda Arnavutlar ulusal bir devlet için savaştılar. Ancak bu mücadele büyük ölçüde milis operasyonları ve gerilla taktikleriyle sınırlıydı.

II. Dünya Savaşı

Arnavutluk, II. Dünya Savaşı'nda Yugoslavya'nın işgal altındaki bölgeleriyle

II. Dünya Savaşı sırasında, Yugoslavya Halk Kurtuluş Ordusu ile Arnavutluk Halk Kurtuluş Ordusu arasında çok yakın bir işbirliği gelişti. Arnavutluk Halk Ordusu 1944'te ülkede iktidara geldi. Demokratik Federal Yugoslavya, Nisan 1945'te Arnavutluk'un yeni hükûmetini tanıyan ilk ülke oldu.[6]

Soğuk Savaş

Savaş sonrası Balkan Federasyonu'nun komünist projesi.

Yugoslavya, Arnavutluk, Romanya, Bulgaristan ve Yunanistan'ı içerecek bir Balkan federasyonu yaratmaya yönelik komünist planlar vardı. Ancak, Informbiro 1948 kararından sonra Arnavutluk, Yugoslav komünistleriyle ilişkilerini kopardı, çünkü Enver Hoca, Joseph Stalin yönetiminde Sovyetler Birliği'ne sadık kaldı.

Yugoslav Savaşları

NATO'nun Kosova'daki bombalama kampanyasından sonra, Arnavutluk onları destekledi ve bu da Sırbistan-Karadağ'ın Arnavutluk ile diplomatik ilişkilerini kesmesiyle sonuçlandı.[7][8]

21'inci yüzyıl

Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Sırbistan'ı ziyaret etti ve 1947'de Arnavut diktatör Enver Hoca'nın Yugoslavya Cumhurbaşkanı Josip Broz Tito ile yaptığı görüşmeden bu yana iki ülke liderliği arasında türünün ilk toplantısı için 10 Kasım 2014'te Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vučić ile bir araya geldi. Ancak Rama'nın Kosova'nın bağımsızlığının "inkar edilemez" ve "saygı duyulması gerektiğini" söylemesi ve Vučić'in onu "provokasyon" yapmakla suçlaması aradaki öfkeyi alevlendirdi.[9]

Azınlık hakları

Aralık 2008'de Sırp polisi, Kosova sınırındaki Arnavut nüfuslu bir bölgede Kosova Kurtuluş Ordusu'nun (KLA) on eski üyesini tutukladı. Sırbistan'ın savaş suçları savcılığı, on KLA üyesinin Haziran ve Ekim 1999 arasında Kosova'da 51 kişiyi öldürdüğü ve 159 sivili kaçırdığına dair elinde kanıt olduğunu belirtti.[10]

Kaynakça

  1. ^ "Vandals damage Albanian embassy in Belgrade". BBC. 29 Mart 1999. 2 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. 
  2. ^ "Serbian charge d'affaires prepares to quit Albania". BBC. 20 Şubat 2008. 13 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2009. 
  3. ^ Prof. dr. Zef Mirdita, ALBANIA IN THE LIGHT OF SERBIAN FOREIGN POLICY[ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ Dimitrije Bogdanović: Knjiga o Kosovu 21 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Aleksandar Bošković, Albanci kao metafora Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş.
  6. ^ Milorad Komatina, Enver Hodža i jugoslovensko-albanski odnosi, Službeni list SRJ, Beograd 1995. godina
  7. ^ "Yugoslavia breaks off diplomatic relations with Albania" (İngilizce). 18 Nisan 1999. 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. 
  8. ^ "International reaction of Albania to NATO's bombing campaigns" (PDF). 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  9. ^ BBC (10 Kasım 2014). "Serbia-Albania row over Kosovo mars historic Rama visit". BBC News. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. 
  10. ^ Keohane, Robert Owen; Joseph S. Nye; Stanley Hoffmann (1993). After the Cold War. ss. 369, 370. ISBN 978-0-674-00864-9. 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. 

Dış bağlantılar