1878 Epir İsyanı

Bugün, yıllardır büyük ilgi uyandıran bir konuyu inceliyoruz: 1878 Epir İsyanı. 1878 Epir İsyanı, ortaya çıkışından günümüze kadar akademisyenlerin, araştırmacıların ve meraklıların merakını uyandırdı. Bu makalede 1878 Epir İsyanı'in toplum üzerindeki etkisinden günümüzdeki önemine kadar çeşitli yönlerini inceleyeceğiz. Farklı alanlardaki etkisini ve çağdaş dünyadaki önemini keşfetmek için 1878 Epir İsyanı'in tarihi ve sonuçlarıyla ilgili bu yolculuğa bize katılın.

1878 Epir İsyanı, Osmanlı İmparatorluğu’nun Epir bölgesinde, 19. yüzyılın son çeyreğinde meydana gelen ve Yunanistan’daki irredantist hedeflerin bir uzantısı olarak değerlendirilen yerel bir ayaklanmadır. Bu isyan, özellikle 93 Harbi olarak bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında ortaya çıkan askerî ve siyasi belirsizlik ortamında gelişmiştir.

Arka plan

  1. 19.yüzyıl boyunca Osmanlı İmparatorluğu’nun Balkanlar’daki egemenliği çeşitli iç isyanlar, milliyetçi hareketler ve dış müdahaleler nedeniyle zayıflamıştır. 1830 yılında bağımsızlığını kazanan Yunanistan “Megali İdea” adı verilen ideolojik çerçeve doğrultusunda, tarihsel olarak Yunan kabul edilen toprakları ülke sınırlarına dahil etmeyi hedeflemiştir. Bu bağlamda, özellikle Teselya, Epir, Makedonya, Girit ve Trakya gibi bölgeler Yunanistan’ın ilgi alanına girmiştir.
  2. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu için önemli bir kırılma noktası olmuş ve Balkan coğrafyasında siyasi dengeleri köklü şekilde değiştirmiştir. Savaş sırasında Osmanlı ordusunun önemli bir bölümü Doğu cephesine yönlendirilmiş, bu durum ise Batı Rumeli’deki Osmanlı askerî varlığında zayıflamaya yol açmıştır. Bu güç boşluğu, Epir’deki yerel unsurlar tarafından Osmanlı karşıtı bir hareket başlatmak için uygun bir fırsat olarak değerlendirilmiştir. Aynı dönemde Yunan kamuoyunda, Osmanlı’nın zayıflayan pozisyonu nedeniyle Epir ve Teselya’nın Yunanistan’a katılabileceğine dair beklentiler artmış; gönüllü birlikler oluşturularak bölgeye gönderilmiştir. Ancak Yunan hükümeti, uluslararası diplomatik dengeleri göz önünde bulundurarak bu hareketi resmen desteklemekten kaçınmıştır.

Hazırlanma

1878 yılının Şubat ayında, çoğunluğu Yunan gönüllülerden oluşan gruplar Epir bölgesinde çeşitli yerleşim birimlerinde isyan başlatmıştır. Özellikle Preveze, Arta ve Ioannina çevresinde Osmanlı birlikleri ile isyancılar arasında silahlı çatışmalar yaşanmıştır. Osmanlı yönetimi, isyanı bastırmak amacıyla bölgeye takviye kuvvetler göndermiştir. Kısa sürede bastırılan isyan, beklenen halk desteğini bulamamış ve birkaç hafta içerisinde sona ermiştir.

Sonrası

İsyan, hedefine ulaşamadan bastırılmış olmasına rağmen, Yunanistan’ın kuzeye yönelik yayılmacı siyasetinin ve Osmanlı topraklarındaki milliyetçi hareketlerin sürekliliğini göstermesi açısından önem arz etmektedir. 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması çerçevesinde, Teselya bölgesi Yunanistan’a bırakılmış, ancak Epir üzerindeki Osmanlı hâkimiyeti devam etmiştir.

Bu gelişme, ilerleyen yıllarda Yunanistan ile Osmanlı arasında yaşanacak yeni sınır çatışmalarının ve bölgesel gerginliklerin habercisi olmuştur.

Kaynakça

  • Dakin, Douglas. The Greek Struggle for Independence. University of California Press, 1973.
  • Jelavich, Barbara. History of the Balkans: Eighteenth and Nineteenth Centuries. Cambridge University Press, 1983.
  • Shaw, Stanford J., and Ezel Kural Shaw. History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Cambridge University Press, 1977.