Şaz Türkçesi

Günümüz dünyasında Şaz Türkçesi çok sayıda kişinin ilgi odağı haline gelmiş güncel bir konudur. Şaz Türkçesi, ortaya çıkışından bu yana, onun farklı yönlerini araştırmaya ve tam olarak anlamaya zaman ve çaba harcayan uzmanların ve meraklıların ilgisini çekmiştir. Şaz Türkçesi, toplum üzerindeki etkilerinden uzun vadeli olası sonuçlarına kadar çeşitli alanlarda çok sayıda tartışma ve tartışmanın konusu olmuştur. Bu makalede, Şaz Türkçesi'in büyüleyici dünyasını derinlemesine inceleyerek onun kökenlerini, gelişimini ve bugünkü etkisini keşfedeceğiz.

Şaz Türkçesinin Avrasya'daki dağılım haritası

Şaz Türkçesi, Doğu Türkçesi veya Z-Türkçesi, Macar türkologları, lehçeler tasnifi için z > r (=rotasizm) ve ş > l (=lambdasizm) değişimlerini daha esaslı saydıklarından, Türk lehçelerini bu esasa göre ikiye ayırmışlar ve z-ş esaslı lehçeler grubuna “Doğu Türkçesi” (A. Zeki Velidi Togan’a göre: Şaz Türkçesi), r-l esaslı lehçelere de “Batı Türkçesi” (aynı yazara göre: Lir Türkçesi) demişlerdir.[1] l-r paralelliğini çok basitçe anlatmak gerekirse Lir Türkçesindeki kır sözcüğü Şaz Türkçesinde kız şeklindedir.

Sınıflandırma

Şaz Türkçesi, günümüzde Türk yazı dillerinin Çuvaşça dışında kalan bütün kollarının çıktığı ana koldur. Nüfus ve yayılma alanı açılarından büyük kesimi oluşturur.

Ön Türkçe Şaz Türkçesi
Oğuz grubu (Güneybatı kolu)
Kıpçak grubu (Kuzeybatı kolu)
Uygur grubu (Güneydoğu kolu)
Sibirya Türk dilleri (Kuzeydoğu kolu)
Halaçça

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Agop Dilâçar, Batı Türkçesi, TDAY Belleten (1953), Türk Dil Kurumu Yayınları, s. 75" (PDF). 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2013.