İkinci Çeçen Savaşı

İkinci Çeçen Savaşı dünyasında farklı açılardan yaklaşılabilecek çok çeşitli yaklaşımlar, görüşler ve bakış açıları vardır. Bu, toplumun çeşitli kesimlerinin dikkatini çeken, tartışmalara, yansımalara ve derin analizlere yol açan bir konudur. Bu makalede, tarihi ve evriminden bugünkü etkisine kadar İkinci Çeçen Savaşı ile ilgili farklı yönleri inceleyeceğiz. Farklı bakış açıları ve kanıtlar aracılığıyla, İkinci Çeçen Savaşı'i çevreleyen bağlamı tam olarak anlamaya çalışacağız, böylece bu çok alakalı konunun daha eksiksiz ve zenginleştirici bir vizyonuna olanak sağlayacağız.

İkinci Çeçen Savaşı
Çeçen-Rus çatışması

2000 Zhani-Vedeno pususu sırasında militanlar tarafından devre dışı bırakılan bir BTR-80 zırhlı personel taşıyıcısı
TarihSavaş Aşaması:
26 Ağustos 1999-31 Mayıs 2000 (9 ay,5 gün)
İsyan Aşaması:
1 Haziran 2000-16 Nisan 2009 (8 yıl,10 ay,15 gün)[3]
Bölge
Çeçenistan, Rusya
Sonuç

Rus zaferi

Taraflar

 Rusya

Çeçen İçkerya Cumhuriyeti
(1999-2007)

Kafkasya Emirliği
(2007-2009)

Yabancı mücahitler

Ülkü Ocakları[1][2]
Komutanlar ve liderler
Vladimir Putin
Gennady Troşev
Aleksander Baranov
Valentin Korabelnikov
Ahmet Kadirov  (ölü)
Ramazan Kadirov
Ruslan Yamadayev  (ölü)
Sulim Yamadayev  (ölü)
Said-Magomed Kakiyev
 Aslan Mashadov (ölü)
Şeyh Abdul Halim (ölü)
Dokka Umarov
Ruslan Gelayev (ölü)
Şamil Basayev (ölü)
Ahmed Yevloyev
Emir Hattab (ölü)
Abu al-Walid (ölü)
Abu Hafs al-Urduni (ölü)
Muhannad
Güçler
93.000 22.000
Kayıplar
3,536–3,635 asker[4][5]
2,364–2,572 İçişleri Bakanlığı birimi[6][7][8]
1,072 Çeçen polisi[5]
106 Rusya Federal Güvenlik Servisi elemanı öldü[9]
Toplam Kayıp:7,217–7,425		 16.299 savaşçı öldü[10][11]
Çatışmalarda 50.000 masum sivil öldü.

İkinci Çeçen Savaşı, 29 Eylül 1999 tarihinde Rus ordusunun Çeçenistan'a girmesiyle başlayan ve Nisan 2009'a kadar süren savaş. Rusya'nın Çeçenistan'a girme nedeni, Çeçenistan'daki Mashadov hükûmetinin Uluslararası İslami Barış Tugayı adlı örgütün Dağıstan'ı işgal etmeye başlayıp burada Radikal İslamcı bir yönetim kurmasını engellemekte başarısız olmasıydı. Rusya Çeçenistan'ın ana hatlarına hava saldırısı düzenledikten sonra askeri kara operasyonlarına başladı. Rus ordusu teçhizat, sayı, askeri araç ve hava gücü bakımından çok daha üstündü, yaklaşık 1,5 yıl içinde Çeçen yerleşimleri Rusların eline geçti. Şehirlerdeki direnişçiler ve Yabancı Mücahitler dağlarda gerilla savaşı vermeye başladı. Çeçen savaşçılar ve Mücahitler Rus ordusuna vurkaç taktikleri ve pusular ile kayıp verdirmeye başladı. 2009 yılında Rusya savaşın bittiğini[3] açıkladı. 2017 yılında da çatışmalar sona erdi ve silahlı Çeçenler ve Yabancı savaşçıların sayısı sıfırlandı.[12]

Etkileri

Savaşın başlamasıyla Çeçen mülteciler, Gürcistan'ın sınır köylerine kaçmak zorunda kalmıştır. Rusya'nın Gürcistan topraklarını bombalaması sonucu bu bölgeyi de terk etmek zorunda kalan göçmenlerin bir kısmı Cenevre Sözleşmesi kapsamında kendilerine “mülteci” statüsü veren Avrupa ülkelerine giderken, 10 bini aşkın Çeçen, Türkiye'ye gelmiştir.[13]

Kaynaklar

  1. ^ Goltz, Thomas (9 Şub 2003). "Chechnya diary : a war correspondent's story of surviving the war in Chechnya". New York : Thomas Dunne Books – Internet Archive vasıtasıyla. 
  2. ^ "CNN.com - Istanbul: Gateway to a holy war - September 6, 2000". web.archive.org. 17 Ekim 2014. 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2024. 
  3. ^ a b "BBC News - Russia 'ends Chechnya operation'". 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  4. ^ "Thousands of Russian killed in Chechnya". 2 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  5. ^ a b "Defense and Security / PressPATROL / Media Monitoring Agency WPS". 4 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  6. ^ "Chechnya War, Casualties - Johnson's Russia List 2-19-03". web.archive.org. 5 Eki 2013. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  7. ^ "S. Russia police foiled 30 terrorist acts since Jan. -prosecutor - 21.06.2007, Sputnik International". 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  8. ^ "Interior Ministry Releases Casualties in Chechnya - SRB Podcast". 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  9. ^ "The History Guy: The Second Chechen War". 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  10. ^ "No Title". 31 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  11. ^ "Russia put 750 militants out of action in 2009 - Interior Ministry - 07.10.2009, Sputnik International". 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  12. ^ " ВЗГЛЯД / Глава ФСБ объявил о ликвидации бандподполья на Северном Кавказе". 2 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  13. ^ "Çeçenler, Fenerbahçe'den gönderildi". Gazete Kadıköy. 25 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2024.